Strona:PL August Czarnowski - Zielnik lekarski (wyd. 3).pdf/45

czerwone i omszone, później gładkie. Liście zimotrwałe, krótko szypułkowe, całobrzegie, owłosione na brzegach, odwrotnie jajowate, skórzaste, po obu stronach siatkowato - żyłkowane. Kwiaty różowe, nieco zwisłe, dzbanuszkowate, jak z wosku, w gronkach po cztery a niekiedy po sześć — dziesięć. Jagody kuliste, czerwone, po dojrzeniu mączyste (stąd nazwa: mącznica) z pięcioma ziarnami wewnątrz. Smak liści cierpki, gorzkawy, ściągający.
 ROŚNIE na ziemi piaszczystej lub kamienistej, na brzegach lasów sosnowych i po wrzosowiskach.
 UPRAWA: Lubi glebę o podłożu piaszczystym lub torfiastym. Rozmnaża się z nasion. Siać należy bezpośrednio w lesie co 50 cm w płytkie brózdy. Nawożenia nie wymaga.
 KWITNIE I ZBIERA SIĘ (liście) od połowy maja do początku lipca. Suszyć należy w cieniu i miejscu przewiewnym.
 SKŁADNIKI: żelazisto-zieleniący garbnik (30%), kwas dębiankowy (galusowy) (5%), gorzknik wyciągowy (erykolina), żywica, guma, glukozydy (arbutyna i metylarbutyna), jabłeczno- i słono-kwaśny sód i wapń.
 DZIAŁANIE rozmiękczające, wzmacniające, łagodnie pobudzające, moczopędne; wspiera przemianę materii.
 UŻYTEK. Z liści przygotowuje się herbatę lub proszek, stosowane przy krwotokach nerkowych, chorobach pęcherza, puchlinie wodnej oraz odchodzeniu moczu w czasie snu.
 Zewnętrznie używa się odwaru z liści do przepłukiwania cewki moczowej przy chorobach dróg moczowych.
 Herbatę przygotowuje się w następujący sposób: dwie łyżki liści gotuje się w trzech filiżankach wody dopóty, aż pozostaną mniej więcej dwie filiżanki herbaty. Połowę pije się rano, a połowę wieczorem. Nie należy gotować zbyt długo, gdyż wywar staje się zbyt gęsty i śluzowaty. Sproszkowanych liści bierze się 15 gr na 300 gr (tj. przeszło ¼ litra) wody i wygotowuje dopóki nie pozostanie mniej więcej 240 gr.
 Syrop z jagód mącznicy działa podobnie jak herbata.
 CENA: 100 kg liści (Folia Uvae ursi): 20—35 zł.