Strona:PL Arystoteles - Konstytucya Ateńska Arystotelesa.pdf/60

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

Delos. Tę odróżnić wszakże należy od uroczystości, która się tamże co siedm lat odbywa. Drugą ofiarą są Brauronie. Trzecią Herakleje. Czwartą wreszcie ofiarą jest ta, którą ofiarnicy ci przynoszą w czasie Eleuzynii. Żadna jednakże z tych ofiar nie przypada w tym samym roku wspomnianego okresu, jak na to mamy wyraźne świadectwa piśmienne z czasów archonta Kefizofona[1].
Wybiera jeszcze losem lud ateński archonta dla Salaminy, jakoteż demarchę dla Pireusu. Ci urzędnicy mają w obu tych miejscowościach urządzać uroczystości Dyonizyi, jakoteż wyszukiwać odpowiednich obywateli, którymby można było powierzyć utrzymanie i kierownictwo chórów. Imię nadto archonta dla Salaminy, który tam urząd piastuje, wciąga się tamże do aktów publicznych.

LV. Te są zatem władze losem obieralne, zajmujące się sprawami wyżej wymienionemi. Powiedziano już także, w jaki sposób postępowano pierwotnie przy wyborze magistratury, zwanej kollegium dziewięciu archontów. Obecnie zaś wybiera się losem sześciu tesmotetów a oraz i sekretarza dla nich, jakoteż pierwszego archonta, archonta-króla i polemarchę, pojedynczo, po jednym dostojniku z każdej fyli. Wszyscy ci urzędnicy muszą się najpierw, z wyjątkiem sekretarza, poddać tak zwanej dokimazyi t. j. próbnemu badaniu Rady Pięciuset. Sekretarz bowiem, równie jak inne władze, tak losem, jakoteż większością głosów obrane, podlega tylko kontroli sądu obywatelskiego. Dziewięciu zaś archontów przechodzi przez badanie Rady i znowu potem podlega powtórnemu badaniu sądu. Dawniej nie mógł ten obywatel piastować urzędu archonta, którego odrzuciła była Rada. Dzisiaj wszakże może on od orzeczenia Rady apelować do sądów i one dopiero wydają wyroki w ostatniej instancyi. Przy badaniu takiem zadaje się badanym następne pytania: Po pierwsze pytają badanego: Jakie jest imię twego ojca i z jakiej też gminy on pochodzi? Jak się nazywa ojciec twego ojca, jak brzmi nazwisko matki, jak mianują jej ojca, i do której gminy on należy? Pytają się go następnie, czy też Apollon i Dzeus są bóstwami jego rodziny i jego ojczystej zagrody, i gdzie też leżą świątynie, w których im szczególniejszą cześć oddaje? Pytają się go dalej, czy też posiada on groby swej rodziny, i w jakiej miejscowości się one znajdują i czy szanuje on swych rodziców, czy płaci regularnie podatki, i czy wreszcie odbywał wyprawy wojenne, do których był obowiązany. Postawiwszy tedy takie pytania powiada badający: „Postaw świadków na to, coś powiedział.“ A skoro badany postara się o

  1. Ostatnie zdanie od słów: jak na to... jest uzupełnieniem Kenyona. Wyd. II. str. 137. w przypisach. Wszakże sam wydawca nie uważa swego uzupełnienia za pewne. (But it is impossible to restore the passage with certainty).