lewe brzegi rzek, oraz na nowe jarmarczne miasto, którego wybudowanie miało kosztować 11 milionów rubli, i w którym corocznie odbywa się wielki jarmark, który pierwéj o 11 mil daléj na wschód, pod klasztorem Makaryewem, miał miejsce; ale po pożarze jego w roku 1817, tu przeniesionym został. Jarmarczne miasto leży na nizkim klinie, utworzonym przez lewy brzeg Oki i prawy Wołgi, naprzeciw wyższéj na 350 stóp nad powierzchnią wody wzniesionéj części miasta. Było ono wtedy, jak zawsze na wiosnę, przy wysokim stanie wody w rzekach, zalane wodą, i dlatego nieprzystępne.
Niżni-Nowgorod był teatrem wielu historycznych wypadków, o czém przypominają nie tylko jego stare, potężne mury, znacznie wzmocnione przez Wielkiego Księcia Wasilego Iwanowicza w roku 1508, dla obrony przeciwko napadom Tatarów, ale również na 75 stóp wysoki obelisk z finlandzkiego granitu. Wzniesiono go na placu, niedaleko Wołgi, na cześć Minina i Pożarskiego, którzy ztąd w roku 1611 rozpoczęli dzieło oswobodzenia Rossyi z pod panowania polskiego.
W nowszych czasach Niżni-Nowgorod wsławił się przez swe głośne po całym świecie jarmarki. Jarmark ten zaczyna się w drugiéj połowie miesiąca lipca i trwa aż do końca sierpnia, a nawet pierwszych dni września. Jest on środkowym punktem handlowych obrotów pomiędzy Azyą i Europą, przynajmniéj na całéj przestrzeni pomiędzy morzami Kaspijskiém i Lodowatém, oraz porą zamiany nabytych przez rossyjskich kupców w Kiachcie chińskich towarów (pomiędzy któremi głównym artykułem jest herbata), które sprowadzają się tutaj, a ztąd rozwożą się po całéj Europejskiéj Rossyi; oraz tych rossyjskich towarów, które wysyłają się przez Kiachtę do Chin dla zamiany na tamte, pomiędzy któremi sukna, bawełniane materye (szczególnie pół-aksamity) i futra są najważniejszemi artykułami. Liczbę ludzi, którzy tu zgromadzają się podczas trwania jarmarku, podają na kilkakroć sto tysięcy, co zdaje się być przesadzoném; zresztą, dokładne obliczenie na tak znacznéj przestrzeni, przy zmieniającéj się ciągle massie ludności, jest bardzo trudne. Jeden podróżny[1], który jarmark ten zwiedzał w roku 1843, podaje następny jego opis:
„Długa, w kierunku mostu na Oce idąca ulica bud, z tém wszystkiém co ją otacza, przedstawia widok wielkiego sklepowego i tandetnego
- ↑ Dr. Kosegarten, towarzysz podróży barona von Haxthausen: Studya o Rossyi, tom I, str. 420. Obszerniejszy opis znaleźć można w Engelhardt’a Rozmaitościach rossyjskich, tom IV.
