życzka z łac. romańskiego camara (na Bałkanie, bo łac. krótkie a w dawnych pożyczkach zawsze przez o oddawano, p. ołtarz, obiecadło), ‘sklepienie’, a to z grec. kamara, ‘sklepienie’. Słowo europejskie; niem. forma Kammer (jest i łac. camera, camerarius, szczególniej w włoszczyźnie: camerata, cameriere) powtarza się u nas jako kamera (p. kamlarz; kunstkamera, kamerdyner, kameralny itd.), a od nas na Ruś od czasów Piotra W., obok ich i własnej komory i kamary z grec.
komosić, skomosić się, komonica, komunik, p. koń.
kompanja, kompanjon, zgrubiałe kumpan, z niem., a to z romańskich języków, od łac. cum-panis, o ‘spólnem chlebojedztwie’ (por. konwikt od ‘spólnego wiktu’, albo Schlafkamerad, o ‘sypianiu w jednej komorze’), dalej o wszelakiem ‘towarzystwie i stowarzyszeniu’, wkońcu o ‘rotach wojskowych’ (szczególniej piechotnych). Od kompanji odróżniaj kampanję, ‘pochód wojenny’, i dawny kampament, ‘manewry’ (najsłynniejsze Augusta II r. 1730 pod Dreznem, opiewane polskiemi i łacińskiemi wierszami), od łac. campus, ‘pole’.
komża, komeżka, ‘koszula biała’, niby »alba«, ale krótsza, dla służby ołtarzowej, z łac. camisia (franc. chemise), ‘koszula’, przez czes. komże; camisia uchodzi za jedno z nielicznych słów celtyckich, jakie się do łaciny wplątały; nasze kamizelka, z dawnej kamizola, również od camisia, przez franc. camisole; my jedyni zastąpiliśmy końcówkę -ola przez -elka, wedle innych nazw ubioru; nasza szmizetka od franc. chemise, przez zdrobniale chemisette.
kon- we mnóstwie słów obcych, łacińskich przeważnie, jak i kom- (p.); już w łacinie odmiana do cum, ‘z’, i dlatego wymieniliśmy pod komis długi szereg podobnych złożeń, których liczbę łatwo powiększyć: koncept; koncesja; koncyljum (np. nicejskie); kondycja (skrócone: konda); kondukt i konduktor; kondemnata (w dawnem prawie); konesor (nie koneser, jakby wedle franc. connaisseur sądzić należało); konfederacja (np. barska, wraz z jej konfederatką); konfekt (»sporządzenie«, apteczne niegdyś wyłącznie); oryginalne jest konfiglis u Potockiego, dla ‘niezwykłej figury’, z łacińsko-polsk. cum figlis, ‘z figlami’; konsystorz (łac. consistorium, pierwotnie ‘pokój dla lokajów’, zanim na ‘duchowne sądownictwo’ przeszedł); konsyljum z konsyljarzem, od ‘siedzenia razem’; kontent i ukontentowanie, i kontenteca (włoska zupełnie, w 17. wieku używana); konsumować i konsument, gdy konsumpcja i ‘suchoty’ znaczy; konstytucja z konstytucyjnym; konstrukcja; konsekwencja; konsolacja (co z ‘pocieszenia’ w ustach dawnych ugrzecznionych i na ‘rodzinę-dziatwę’ przeszła); kontrakty (sławne niegdyś dubieńskie i kijowskie); konserwy, a z bardzo odmiennem znaczeniem i konserwatorium i konserwatywny, ‘zachowawczy’; koncert (wkońcu od łac. concertare, ‘ubiegać się spólnie’); konkurs z konkurowaniem i konkurami; konkluzja; konkretny (w przeciwieństwie do abstrakcji, od łac. concretum, ‘zgęszczone’); konkordat; kontrybucja; kontynent (‘ląd stały’); konwulsje; konwent; konwenans; kontynuować; konwiersz (w 15. i 16. wieku o ‘braciszku zakonnym’, z con-
