Strona:PL Adolf Suligowski - Z Ciężkich Lat.djvu/222

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

szami i uznali takowe za niepotrzebnie krępujące władzę i nieobowiązujące, powołując się na art. 910 kod. Nap.
Nic też nie pomogą ani wyrok zaoczny trybunału cywilnego w Warszawie z d. 20 stycznia (1 lutego) 1875 roku, ani owe zatwierdzenia władz administracyjnych, akt egzekutorów testamentu jest z gruntu nieważny i jako taki żadnego skutku odnieść nie może. Braku wyraźnej woli testatora, braku odpowiadającego formom prawnym testamentu za pomocą podobnego aktu wypełnić nie można. Z jakiegokolwiek punktu widzenia rozpatrywać będziemy rozporządzenia ostatniej woli, przelewające spadek lub część spadku na osoby lub instytucye postronne, czy wyjdziemy ze stanowiska zasad rzymskich, czy oprzemy się na systemie germańskim, lub francuskim, czy uciekniemy się do prawa natury, instytucya testamentowa polega zawsze na woli samego spadkodawcy, która żadnego zastępstwa przez obcą wolę nie dopuszcza.
Na zamknięcie tego wywodu niech mi wolno będzie powołać się na ustaloną jurysprudencyę francuską. Tout legs fait à une personne incertaine et laissé à la volonté d'un tiers est nul. Czynić legaty może spadkodawca, trzeciemu tego nie wolno, będzie to z gruntu nieważne (Sirey — art. 902). Z tą ogólną zasadą godzą się wszyscy autorowie, jak to Sirey w swoim zbiorze notuje. Obok tej ogólnej zasady, jurysprudencya francuska ustaliła szereg tez szczegółowych, w których wszelkie pokuszenia testatorów przelewania swego prawa dyspozycyi na osoby trzecie i podstawiania woli wykonawców testamentowych lub innych osób uznane zostały za nieważne i niedopuszczalne (Sirey — art. 895 i 902).
Takiż pogląd ujawnił się już i w wyrokach cywilnego kasacyjnego departamentu rządzącego senatu. Wystarczy mi przypomnieć senatowi wyrok jego z roku 1882 w sprawie o testament Dzierzbickiego, jakoteż świeższy jeszcze wyrok z roku 1886 w sprawie o testament Sierakowskiej, które to sprawy z Królestwa Polskiego pod osądzenie senatu przychodziły.