Strona:PL Ćwikliński Kilka uwag o zadaniach i organizacji nauki polskiej.pdf/12

zację urzędową wyższej korporacji naukowej, a ściśle ograniczona liczba jej członków czynnych i korespondentów dokonywa się drogą wyboru, kooptacji, gdy natomiast inne polskie stowarzyszenia naukowe mają charakter i ustawy zwykłych stowarzyszeń.
 W najbliższym jednakowoż czasie niezawodnie zmiany w organizacji Akademji krakowskiej nastąpią, i to właśnie w celu konsekwentnego i zupełnego przeprowadzenia jej charakteru ogólnopolskiego.
 Dotychczas, jak wiadomo, na członka czynnego o pełnych prawach mogła Akademja krakowska powoływać jedynie uczonego, posiadającego przynależność państwową do Austrji, specjalnie do Galicji. Polacy z Królestwa Kongresowego, z dzielnicy wielkopolskiej i ziem innych polskich otrzymywać mogli tylko godność członków czynnych zagranicznych. Ta anomalia, rozumie się, nadal istnieć nie może.
 Ile mi wiadomo, zastanawiał się już zarząd Akademji nad sprawą zmiany statutu, i wpłynie ona zapewne na porządek obrad najbliższego zgromadzenia walnego.
 Zdaniem mojem jest rzeczą pożądaną, aby inne towarzystwa zachowały dotychczasową odrębność i samodzielność; wszystkie, i te, co istnieją od dawna, jak nasze wielkopolskie i toruńskie — obydwa pełne zasług, które tem wyżej cenić należy, im większe były przeciwności i trudności, które pokonywać musiały — i te, które wskrzeszone zostały w ostatnich latach lub jeszcze powstaną, mają lub mieć będą swą odrębną misję, zastosowaną do stosunków dzielnicowych. Utworzenie nowych ognisk nauki w świeżo założonych uniwersytetach i wynikające stąd znaczne pomnożenie liczby pracowników oraz zasobów naukowych przyczynia się do pogłębienia i rozgałęzienia zadań i celów tychże towarzystw, a przysu-