Strona:PL-Mieczysław Gogacz-Filozofia bytu w „Beniamin Major” Ryszarda ze świętego Wiktora.pdf/126

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

ła jest radością.[1] Radość człowieka jest wypracowanym skutkiem trudu, radość anioła jest trwałym stanem otrzymanym.
 Mógł więc Ryszard specjalnie nazwać anioła „znakiem podobieństwa”,[2] ponieważ anioł całkowicie wyczerpuje podobieństwo do Boga. Dusza bowiem jest tylko w części podobna,[3] ponieważ jest związana z „ubogimi elementami” cielesnymi. Można się obawiać, że zestawiając razem anioła i duszę ludzką Ryszard opowiada się za tezą przypadłościowego połączenia duszy z ciałem. Nie ma u Ryszarda tekstów, które by to rozstrzygnęły. Jest tylko wiele stwierdzeń, że rozważanie bytowania aniołów ułatwia człowiekowi uduchowienie.[4]
 Ryszard nie dowodzi istnienia aniołów, ani istnienia dusz ludzkich. Ujmuje całą sprawę od strony ich stosunku do Boga, ponieważ ten problem jest centralny w jego badaniach. Traktując anioła i duszę na jednej płaszczyźnie Ryszard nie tylko pozostaje przez to wierny swej koncepcji rzeczywistości, którą konstytuują elementy cielesne, duchowe i cielesno-duchowe, lecz także wyznacza duszy ludzkiej naturalne dążenie do Boga, a nawet pokrewieństwo z Nim poprzez duchowość.

 Bóg. W Beniamin Major Ryszard ujmuje Boga zasadniczo teologicznie czyli od strony wewnętrznego życia Boga. Filozoficzne są rozważania Ryszarda dotyczące stosunku Boga do świata[5] i dotyczy kontemplacyjnego szukania Boga przez człowieka. To szukanie wiąże się bowiem z postawą empiryczną Ryszarda, jego sposobem dowodzenia, z metafizyką i, wyłamującą się z niej, antropologią filozoficzną. Jeżeli kontemplowanie wiąże się z metafizyką, to tym samym dotyczy zagadnienia, omawianej już, przyczynowości sprawczej i Boga, jako bytu składającego się także na całość rzeczywistości, poznawalnej dla człowieka. Poza wypowiedziami w wielu miejscach rozprawy na wymienione tematy można dodać, że dla Ryszarda Bóg jest wszystkim. Jest

  1. ↑ c193B. „haec omnia jugiter... contemplantes... mirantur... laetantui” c95A.
  2. ↑ „ecce quod angelica natura signaculum similitudinis dicta sit” c142B.
  3. ↑ „ex aliquo similes, et ex aliquo dissimiles existimus” c142C.
  4. ↑ „discamus et nos... quomodo illi supernae beatitudinis cives omnia quae sub ipsis sunt... aspiciant, omniumque quae ab alto vident rationem... comprehendant... et arcam nostram coronavimus” c95B.
  5. ↑ c156BCD, c157ABCD, c158ABCD, 159ABCD, c160A, c101ABC.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:PL-Mieczysław_Gogacz-Filozofia_bytu_w_„Beniamin_Major”_Ryszarda_ze_świętego_Wiktora.pdf/126&oldid=2601697”