Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/340

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Szczególnie także ubraną czaszkę znaleziono w Leal w Esthlandji; zdaję się, że ozdoba ta kruszcowa, była zarazem oznaką zwierzchnictwa i obroną od uderzenia; więcéj podobnych nigdzie się nie trafiło.
W jednéj mogile na Ukrainie w Zwinogrodzkiem, (między Petrykówką a Romejkówką) znaleziono wielce starożytny hełm grecki bronzowy, któryśmy wyżéj przywiedli. Pochodzenie jego z emporjów, nad morzem Czarném, najmniejszéj nie ulega wątpliwości.
To co Ż. Pauli (Starożytn. Galicyjskie. art. XI — XII — N. 1.), podaje za starożytny hełm czyli Kapalin, wcale się nim być nie zdaje, jest to raczéj szczątek tarczy, ostrym dziobem zakończonéj, jakich mnóstwo znajdują w Danji, (zob. rysunek podobnych w Dännemarks Vorzeit von I. I. A. Worsaae. p. 41.) i na Litwie (Tyszkiewicz, Badania. T. II. 2. 3.).
Inny hełm starożytny (Ż. Pauli. Starożytności. XI. XII. 8.), z grubéj żelaznéj blachy dość kształtnie wyrobiony, zaokrąglony, i stożkowato zakończony u góry, wyorany został z popielnicą i grotem na polach wsi Twierdzy w Przemyślskiem.
Opis jego i rysunek podał autor starożytności Galicyjskich. Hełm ten formę ma piękną; przytwierdzony był jak widać do czapki skórzanéj, od któréj ćwiek jeszcze pozostał, spajający kruszec ze skórą, w górze zakończała go ostra szpica, zapewne do osadzenia pióropusza przeznaczona. Do koła otacza go daszek, który z przodu nieco jest szerszy. Szczątki jakichś zjedzonych od rdzy ozdób dają się postrzegać na rysunku. Hełm ten znacznie jest dawniejszy nad wiek X-ty, w którym zaczęto już używać na nos spuszczonego żelezca, broniącego twarz od cięcia.
Zamiast zbroi, którą najczęściéj zastępowały kaftany, na drewnianych naciągane obręczach i loźne blach kawały poczepiane rzemykami na piersi, na rękach i nogach, używano także w VII. do