Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/243

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Dość charakterystyczna jest figurka w okolicach Gopła na Kujawach odkopana, będąca własnością Generała Skórzewskiego w Czerniejewie. (Zobacz o niéj Wolański Briefe 1 Samml. 1846 Tab. III, f. 9). Jest to zdaje się bóstwo płci żeńskiéj z włosami z przodu i na wierzchu głowy, kręconemi jak peruka, a z tyłu w warkocz gruby zaplecionemi. Na niém suknia podpasana fałdzista do stóp spadająca, ręka jedna do piersi podniesiona, mogła trzymać jakieś godło, druga oparta na boku. Na wierzch narzucony rodzaj otworzystego płaszcza, który ramiona okrywa nie osłaniając pleców, gdyż z tyłu widać przepaskę, suknię dolną obejmującą. Figurka ta przysadzista, z głową trochę wielką, sztywna, nie bardzo źle wyrobiona, ma pewien wyraz powagi. Może to jeden z najautentyczniejszych pomników w zbiorze wydanym przez P. Wolańskiego, obfitującym w przedmioty najdziwniéj hypothetycznie tłumaczone. Wyrób nie jest już nieforemną próbą; widać w nim pewne misterstwo i wprawę robotnika, a, o ile z rysunku sądzić można, linje udatne i wykończenie dość staranne.
O bóstwach i zabytkach rzeźby, wykopanych w Meklemburgskiém w wiosce Prilwitz nad brzegami jeziora Tollensee, potrzebujących obszerniejszego zastanowienia i krytycznego rozbioru ich autentyczności, powiemy obszerniéj w następującym rozdziale.
Tu wspomnieć jeszcze wypada, na krańcu Pomorza, w grobowcu na Hagelsbergu pod Gdańskiem odkrytą w r. 1664, na pokrywie urny glinianéj, figurkę ulaną z bronzu (miedź i cyna), wystawującą płaczącą pannę znakomitego stanu (?). Posążku tego dwie odtrącone ręce wynalezione zostały, znacznie późniéj w r. 1757. Dokładniejszego opisu jego i rysunku nam braknie. Godna uwagi, że bliżéj Pomorza, o którego rzeźbie ś. Otto tak pochlebne zostawił świadectwa, znalazły się i popielnice z wize-