Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/241

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

i wąsami, sroga, głębokiemi rysami rylca oznaczona. Ręka prawa podniesiona do góry, jak do uderzenia albo cięcia, kończy się jak ręce wielu bronzów w Czechach znalezionych, płaską tabliczką wielokątną, przebitą na wylot, w któréj otworze osadzone być musiało godło jakieś lub narzędzie; lewa spuszczona ku pasowi, podobnie jak prawa zakończona, musiała też mieć tarczę, lub co podobnego. Na ramionach frędzlowata suknia wygląda z pod zbroi, która na piersiach i biodrach zupełnie jest gładka, bez oznaczenia spojeń i części, ale dobrze kształt ciała wykazuje. Poniżéj ku kolanom pasy ozdobne, poprzecznemi rysami poprzecinane, (tonnelet), zakończeniem sukni będące (subligar campestre), spadają. Na nogach, z których prawa na przód, jak do boju wysunięta, obuwie wysoko podchodzące, na kolanach kończy się ozdobą z twarzami ludzkiemi, grubemi rysami oznaczonemi. Całość ma proporcje dosyć dobre, postać charakterystyczną bojową, a mimo zaniedbanego wykonania i grubo użytego rylca, którym odlew ten z jednéj sztuki zrobiony wykończono, — widać w niéj styl i pewną artystyczną wprawę. Coby to bóstwo wyrażać miało, zawyrokować dziś trudno, zwłaszcza że wojownicze bogi Słowian zachodnich, były bardzo liczne; ale zdaje się być pewna, że choć w statuetce widoczny jest wpływ sztuki rzymskiéj, wyrób jéj krajowy, słowiański. Jest to zapewne naśladowanie lub kopja posążku Marsa rzymskiego zastosowana do Rugiewitha, lub Światowida. Że figurka ta, wiele ma w sobie rzymskiego, dowodzić niepotrzebujemy, ubiór jéj całkiem starożytny bije w oczy. Kask (assis, galea), wprawdzie nie ma formy pospolitéj, u Rzymian używanéj, i wielce się od niéj różni, przypominając raczéj Petasus, lub tessalski kapelusz, a najbardziéj hełmy greckie, ale reszta uzbrojenia czysto rzymska; a zakończenie ozdobne bótów (ocrea), już pierwsze wieki ery naszéj znamionuje. Wyglądająca z pod zbroi suknia pasami zakończona