Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/176

 Chociaż panującą w ornamentacji jest linja prosta, koło wszakże ukazywać się zaczyna, i drugi obok niego stanowić pierwiastek. Na malowanéj urnie, z pod Kameese (Büsching), i misce podobnéj z pod Wohlau, fantazja robotnika już swobodniejsze skreśliła ozdoby, w których linje proste, i ulubione wprzódy zęby i trójkąty podrzędną tylko grają rolę.
 Czeski sprzęt grobowy, mniéj się odznacza rytemi ornamentami, więcéj daleko linij ogólnych kształtów: perły, linje proste, i falowate pasy, stanowią całą ich ozdobę.
 Nie bogatą też jest wcale ornamentacja litewskich, kurlandskich i inflantskich garnków, na których powtarzane pasy ciemne i falowate linje, z zębami i rzadkiemi kółkami, ukazują się najczęściéj.
 Na urnach pruskich u Reusch’a, są pasy, jakby w plecionkę robione, po dwa i po trzy razem składane; na wiekach ich misterniejsze jeszcze znajdujemy sploty. Inne mają kilka pasów, w zęby po sobie idących, lub większego rozmiaru, ostre zęby z krések złożone i punktowane. Nigdzie pereł, ani ozdób kolistych.
 Na urnach galicyjskich, też same ozdoby w plecionkę niby zwijane i starannie wykonane, któreśmy na szląskich widzieli. Jakkolwiek motyw ten, z bardzo prostych składa się żywiołów, w połączeniu ich wiele jest smaku i sztuki.
 W całéj téj ceramice prostota ornamentacij niezmierna, pomysły niewymuszone, motywa pierwotne i stale jedne z małemi wyjątkami. Prędzéj trafiemy na kształt naczynia piękny, na zręczny profil, na foremne wygięcie, niż na ozdobę wykwintną, która jest wyjątkiem, jak w często cytowanéj urnie szląskiéj, okrytéj ozdobą ciągnioną z linij pod prostym kątem, z wielką sztuką łamanych, stylem greckie przypominającą. Pasy i zęby wypełniane linjami, falowate linje, rzadzéj daleko kółka, perty, lub