Strona:Opis ziem zamieszkanych przez Polaków 1.djvu/442

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Ten podział, fatalny w swych następstwach dla całego państwa, stał się dla Śląska przyczyną jego zupełnego oderwania od reszty ziem polskich. Wielkopolska, Małopolska i Mazowsze po długoletnich walkach i rozmaitych przejściach, połączyły się ostatecznie znowu w jedną całosć pod rządami Wladysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego; Śląsk zaś, położony na uboczu, w sąsiedztwie Czechów i Niemców, zachował przez paręset lat formalnie swą niepodległość pod swymi licznymi książętami Piastowskimi, ale z biegiem czasu poddał się zupełnie wpływom czeskim i niemieckim i ostatecznie wszedł w skład królestwa czeskiego i cesarstwa niemieckiego. Równocześnie zaś ten piękny i bogaty kraj zapełniał się coraz więcej kolonistami niemieckimi, sprowadzanymi przez książąt z zachodu i obdarzonych szczególnemi przywilejami, i zatracał coraz więcej swój pierwotny charakter polski.
Ten rozwój stosunków tłómaczy się w znacznej części małżeństwem najstarszego syna Bolesławowego, Władysława, z księżniczką niemiecką, próżną wnuczką cesarza Henryka IV, Agnieszką. Niezadowolona z działu księżna marzyła o opanowaniu całego państwa Bolesławowego i dążyła do osiągnięcia tego celu sposobami, które ściągnęły na nią i jej męża gniew wszystkich braci, nadto zaś zniechęciła do siebie stan rycerski przez systematyczne protegowanie Niemców i wykraczanie przeciw zwyczajom polskim. Następstwem tego była zmowa krzywdzonych braci. Władysław został wygnany ze Śląska i schronił się z Agnieszką na dwór cesarza Konrada, a rządy na ziemiach śląskich objął brat jego, Bolesław Kędzierzawy. Wyprawa niemiecka do Polski, jakkolwiek skończyła się klęską Bolesława Kędzierzawego, nie miała dla Agnieszki skutków pożądanych. Dopiero po śmierci Władysława (1159 r.) Śląsk został w r. 1163 zwrócony jego synom i przy tej sposobności podzielony po raz pierwszy na 3 części. Część północną z Głogową otrzymał ks. Konrad (Śląsk Dolny), część środkową z Wrocławiem i Lignicą — Bolesław Wysoki, część południowa (Górny Śląsk) z Raciborzem przypadła w udziale Mieczysławowi. Wychowani na dworze cesarza niemieckiego przez matkę Niemkę, trzej Piastowicze śląscy prowadzili dalej konsekwentnie dzieło germanizacyjne Agnieszki, sprowadzali w wiel-