ści instytucyi, która pragnącym nauki dostarcza odpowiednich środków materyalnych. Instytucyą tą jest Towarzystwo Pomocy Naukowej w Poznaniu. Zawdzięcza ono swe istnienie Karolowi Marcinkowskiemu, lekarzowi, który w czasie, kiedy w społeczeństwie poznańskiem mało kto jeszcze troszczył się o warunki jego przyszłego rozwoju, przewidział, iż byt jego będzie zależeć przedewszystkiem od stopnia jego oświaty, umiejętności zastosowania się do nowych warunków życia ekonomicznego, i usiłował dostarczyć mu środków do rozwoju umysłowego, a z drugiej strony stworzyć środo-
wisko ruchu przemysłowego. W tym celu stworzył wspomniany już poprzednio „Bazar“ poznański i założył Towarzystwo Pomocy Naukowej (w r. 1841). Towarzystwo to dało w ciągu kilkudziesięciu lat swego istnienia kilku tysiącom młodzieży możność zdobycia wiedzy i wyższych stanowisk społecznych, przez udzielanie bezzwrotnych stypendyi, lub też bezprocentowych pożyczek, na naukę w gimnazyach, uniwersytetach i rozmaitych szkołach zawodowych. Z inteligencyi poznańskiej conajmniej trzecia część korzystała stale lub chwilowo w czasie swych studyów z pomocy tej instytucyi. Dochody i wydatki Towarzystwa na cele oświaty podlegają wa-
