Strona:Opis ziem zamieszkanych przez Polaków 1.djvu/102

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

rozmiary zwiększają się ku wschodowi. Uwydatnia się to już bardzo na Pojezierzu Pomorskiem, więcej jeszcze na Pruskiem. Nietylko jeziora są tam liczniejsze i większe, ale i rzeki obfitsze w wodę, torfowiska rozleglejsze, wzgórza wyższe, osady piasków morskich potężniejsze, a piaski same ruchliwsze. Pojezierze to sięga po za granice Prus, na wschodzie do Niemna, obejmując całą gubernię Suwalską, na południu do nizin w Królestwie Polskiem, między lewemi dopływami Narwi. Tam też, między Janowem a Mławą,

Wzgórze pod Chełmnem.

znajduje się jego szczyt najwyższy, wznoszący się, według Kieperta, 345 m. ponad poziom morza, według „Słownika Geogr.“ 351 m. (1152 st.), a więc wyższy od Wieżycy. Ponad 300 m. Pojezierze Pruskie wznosi się tylko na 5 miejscach: oprócz wspomnianego, po wschodniej stronie Lubawy (Löbau) 313 m., na południe od Gołdapu 309, pod Gołubiem 309 i na południe od Mławy 316. Wzgórza po nad 200 m. są liczne, rozrzucone na całej przestrzeni Pojezierza, zwłaszcza w części południowej. Najwyższe z nich znajdują się po za granicami Prus, w pobliżu Przerośla w gub. Suwal-