Strona:O życiu, dziełach i zasługach Ks. Piotra Skargi.djvu/16

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

zdążającą do usunięcia różnowierstwa, popierał gorliwie, bo ona umacniała jedność i zgodę Polski, budziła poszanowanie prawa, a krzewiła oświatę. I dlatego to zamienił wyższą szkołę jezuicką w Wilnie, na akademię, na wzór krakowskiej Jagiellońskiej, przywilejem, podpisanym w Wilnie 1. kwietnia 1579 r.
Ten wielki prawdziwie król, ten godny następca Chrobrego, pełen powagi, przed którą uginały się harde, niesforne głowy rozwichrzonych panków, miał ogromne poczucie sprawiedliwości i niezwykły dar poznawania ludzi. Od razu też zdołał ocenić Skargę i na rektora tej nowej akademii go przeznaczył.
Toczyła się wojna z Moskwą. Król Stefan oblegał miasto Połock. Ks. Skarga przybył do obozu królewskiego, aby spełniać posługi kaznodziejskie i w natchnieniu prawdziwem przepowiedział Polsce zwycięstwo. Jakoż król zdobył Połock, cara Iwana pokonał.
Zaraz po zajęciu miasta wezwał król Skargę, aby się z nim naradził w sprawie założenia nowego kolegium jezuickiego w zdobytem mieście. Różnowiercy niechętni byli temu i podejmowali zabiegi, aby zamiar króla unicestwić, to też, gdy Skarga w rok potem przybył do Połocka, z rozkazu królewskiego, aby zająć się utworzeniem kolegium tamtejszy wojewoda Dorohostajski, kal-