Strona:Nowy Przegląd Literatury i Sztuki 1920 nr 1.djvu/94

się w asystencji samej królowej publiczna dysputacja o tendencjach elekcyjnych na stałym lądzie i o tem, jak to wyglądają kraje rządzone przez obieralnych z woli optymatów monarchów, zmuszonych przez jakieś certain convocation of politisen worms do przysięgania na jakieś pacta conventa. Może wśród książek jakie przywoził z za kanału dla swego pupila sir Filip Sidney znalazły się też obok przepysznie oprawnej bazylejskiej: „The Accomplished senator“ by Laurence Grimaldi, obok Straparoli, G. Bruna i Macchiavella, obok Essayów ukochanego przez szlachtę angielską Michała Montaigne’a, mate znalazły się i dzieła Bodina lub Barclaya, uczonych, wojujących z monarchomachami i dyskredytujących te państwa, w których królów się obiera a nie dziedziczy.
 Dwie zasię były budowle państwowe w Europie, które modni teoretyczni monarchomachowie na Zachodzie cytowali jako przykłady, delektując się nimi i idealizując ich ustrój świeżo zainicjowany i zrealizowany. Temi państwami były: mała, słaba Denmarcken i szeroko rozpostarte, dziwnie niespokojne, jeszcze mało znane, ale jut wsławione militarnymi sukcesami państwo „usanionych“ i „wygolonych“ Polonusów. O militarnych sukcesach Sarmacji pisał nawet sam, modny w Anglji Elżbietańskiej, sieur Montaigne w swych Essayach, chwaląc króla Batorego. Że zaś sieur Michel starał się wyrobić sobie jakieś głębsze pojęcie o tej mitycznej krainie, świadczy o tem egzemplarz kroniki Herburta w przekładzie Balduina z pełnym uwierzytelnionym naukowo podpisem Montaigne’a w paryskiej Biblioteque National, tak jak znowu o wgłębieniu się Szekspira w samego Montaigne’a świadczy egz egzemplarz Essayów (wydanie Floria) z stwierdzonym krytycznie podpisem W. Shakespeare w bibliotece British Muzeum w Londynie. Znał pan Montalgne nadto osobiście naszego Reszkę (Resciusa), z którym się przyjaźnił w Rzymie (1581) i od niego mógł się wielu rzeczy o Polsce wywiedzieć. Nie była zresztą ta