Strona:Nowy Przegląd Literatury i Sztuki 1920 nr 1.djvu/145

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

związać chwilę poczęcia i wykonania jest bądź co bądź istotnem parciem czasów do bezpośredniego wyrazu.
Z natury rzeczy przyjdzie nam z czasem omówić futuryzm i jego współbrać, a nawet już dziatwę, źródłowo i rzeczowo. Tam też podamy przykłady niejednych dziwactw, mistyfikacji, czy też na zimno obliczonych kuglarstw. Dziś pomieszczamy kilka utworów, które przemówią za siebie same, nawet bez „izmowej“ doczepki.

POST SCRIPTUM: Pragniemy, aby pierwsze zwłaszcza zeszyty Nowego Przeglądu literatury i sztuki dostały się przedewszystkiem do rąk ludzi, odczuwających wraz z nami głęboką potrzebę odbudowy i tej dziedziny życia. Od fundamentów wzięta jest ta praca, wsparta na trwałej woli służby publicznej. Niech tedy wola zła lub niecierpliwa nie wytyka nam przed czasem braków budowy, której jeszcze niema, pod którą zaledwie kilka cegieł podłożyć zdołano.

W dziale twórczym za pierwsze zręby posłużyły tu utwory pisarzy uznanych — i uznanych już ich środków artystycznych; nie znaczy to bynajmniej, byśmy z tego materjału wyłącznie, lub bodaj tylko w znacznej mierze, budować pragnęli. Sądzimy jednak, że prace podpisane temi imionami są chyba najlepszą podwaliną rzetelności, na której, daj Boże, oby się wsparły najbliższe dążenia twórcze w mowie polskiej.
W dziale krytycznym brak recenzji bieżących, zwłaszcza negatywnych, uderzy niemile pewnych czytelników z literatury, a zwłaszcza z jej okola. Radzibyśmy czytelników takich zniechęcić tu na samym wstępie zapewnieniem, iż wyczerpujące recenzje o pracach miernych, lub zgoła tylko rutynicznych uważamy za niemniej jałowe od niepotrzebnie omawianych utworów. Krytyka wczuwająca się do dna rzeczy, żywa tętnem twórczem, w swoim zakresie zagadnień ogólnych konstruktywna i syntetyzująca, leżeć nam będzie bardziej na sercu od obowiązkowych jakoby recenzji.

Zresztą i w tej dziedzinie przystępujemy do odbudowy: w ciągu długich lat wojny miernik artystycznych wartości ogłaszanych utworów zeszedł na plany jaknajdalsze; na czoło wysunęły się zagadnienia: jaką to powinna być literatura..... po wojnie“,.. w wolnej Polsce“ itd., wysunęły się wręcz wskazania oraz instrukcje dla