Strona:Mendelsohn - Jak uchronić swoje serce.pdf/23

działanie niekorzystne, jednak specjalnie jest ono wybitne na mięsień sercowy, kontrolować zaś go nie jesteśmy w stanie. Również wskutek działania kofeiny zostaje bezpośrednio i natychmiast wzmożone ciśnienie krwi, wiadomem zaś jest, co to oznacza. Krew, zawierająca się w tętnicach, znajduje się wewnątrz ich sprężystych ścianek stale pod pewnym określonym ciśnieniem, które serce przy skurczu każdorazowo musi pokonać. Jeśli to ciśnienie jest nadmiernie wysokie, to stawia ono również sercu wzmożony opór; musi zatem serce przy swych skurczach wykonać większe napięcie i prędzej się męczy, niż gdyby ciśnienie krwi pozostawało normalne. Takie wzmożone ciśnienie jest poważnem niebezpieczeństwem przy wielu chorobach serca i często prowadzi do pękania naczyń, do wylewów krwawych w mózgu, lub do porażeń serca. Wtedy wszystkie usiłowania lekarskie dążą do tego, aby usunąć to wzmożone ciśnienie, a z niem i niebezpieczeństwo; przy użyciu jednak mocnej kawy w większych ilościach występuje ono nader wybitnie. Jest to tem gorsze dla serca, że kofeina działa na jego mięsień, jak bicz, pobudzając go do coraz większych wysiłków. W pewnych poszczególnych przypadkach może być ona nawet z korzyścią zastosowana, ale tylko przez doświadczone ręce lekarza; nóż w rękach chirurga jest całkiem co innego, niż nóż w rękach bandyty. Jeśli naprzykład, w pewnych chorobach ogólnych, serce jest ostatecznie wyczerpane, lub, gdy wskutek porażającego działania toksyn grozi nieudolność; może się często udać pomoc sercu w niebezpiecznym kryzysie zapomocą mocnej kawy, lub dużych dawek kofeiny. Naprzykład przy zapaleniu płuc, które zwykle trwa 7 dni, właśnie serce, a nie płuca, jest tym narządem, na który toksyny chorobowe działają najsilniej; śmierć występuje tutaj, jak i przy błonicy, nie wskutek miejscowych zmian chorobowych, ale wskutek zatrucia, względnie porażenia serca.
 Bardzo często w ciągu lat, zdarzało mi się uratować zapomocą większej ilości mocnej czarnej kawy takie serce, które