Ziemniak — p. Kartofel.
Ziemniakowiec olbrzymi, gatunek gąbczaka morskiego barwy siarkawo-żółtej, należącego do jamochłonnych, okrytego powłoką iglic (fig.).
Ziemniarka, amerykańska roślina jadalna z rodziny baldachowych, z której otrzymuje ś. mączka arrow-root; maszyna do kopania ziemi.
Ziemnisko, zapas ziemi, przygotowany dla użycia pod rośliny.
Ziemnowodny, żyjący na ziemi i w wodzie; z-e, gromada zwierząt kręgowych, przeobrażających ś., oddychających za młodu skrzelami, a później płucami, tu należą: żaby, ropuchy, salamandry, trytony, inaczej płazy a. skrzeki.
Ziemny, dotyczący ziemi, ziemski; mieszkający w ziemi a. na ziemi; zrobiony, usypany z ziemi a. zrobiony w ziemi: wał z., nora z-a.
Ziemski, dotyczący ziemi, mieszkający, odbywający ś. na ziemi, nie niebiański, doczesny, nie pozagrobowy; dotyczący ziemi, jako gruntu, rolny, rolniczy, gruntowy, ziemiański: dobra z-e, własność z-a; dotyczący ziemi, jako terytorjum politycznego, oraz szlachty, terytorjum to zamieszkującej; szlachecki: prawo z-e, sąd z., urząd z., poseł z. i t. p.
Ziemsko, przysł. jak na ziemi, nie unosząc ducha w niebo, po ziemsku, realnie.
Ziemskość, właściwość tego, co jest ziemskie.
Ziemstwo. w dawnej Polsce: sąd ziemski, trybunał prowincjonalny, składający ś. z sędziego ziemskiego, podsędka i pisarza; ziemianie, szlachta jakiej ziemi, powiatu; ros., samorząd gminny w dzisiejszej Rosji.
Ziew, ziewanie, ziewnięcie; otwór, który tworzy ś. przy rozwarciu obu szczęk; wianie powietrza.
Ziewacz, człowiek, cierpiący na ziewaczkę, który ciągle poziewa.
Ziewaczka, chęć ziewania; chorobliwe ustawiczne poziewanie; kobieta, która wciąż poziewa.
Ziewać, dok. Ziewnąć; przy szeroko rozwartych ustach długo i powolnie oddychać, a potem powolnie wydychać, przyczym towarzyszy temu przeciąganie ś. mięśni szczęki; z. czym, oddychać czym, wyziewać co; z. duszę = wyziewać duszę, umierać.
Ziewnąć — p. nied. Ziewać; ani z-ął = ani pisnął, ani zipnął.
Ziewny, dotyczący ziewania, ziewający.
Ziewoduchy, wyziewający dech, ziejący.
Zięba, ptak śpiewający, stożkodzioby, z rodziny łuszczaków (fig.).
Ziębi, odnoszący ś. do zięby, właściwy ziębie.
Ziębiączka, uczucie wewnętrznego zimna, dreszcz, przechodzący przez ciało.
Ziębić, ochładzać, ostudzać, oziębiać; przejmować zimnem, przenikać mrozem; z. ś., wystawiać ś. na zimno.
Ziębnąć, chłodnąć, stygnąć, przechodzić zimnem, drętwieć, krzepnąć od zimna.
Ziębolowiec, ptasznik, chwytający i hodujący zięby.
Zięcin, Zięciowski, Zięciowy, dotyczący zięcia, odnoszący ś. do zięcia, właściwy zięciowi.
Zięciostwo, stosunek zięcia do rodziców żony.
Zięć, mąż córki.
Ziętaszek, Zięciarzek, zdr. od zięć.
