Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/68

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

kolej: brzmienie, osnowa (np. pisma).

Tenor, wł., najwyższy głos męski, obejmujący dwie oktawy.

Tenorowy, wł., dotyczący głosu tenora; mający głos tenora.

Tenorzysta, wł., człowiek śpiewający tenorem, tenor.

Tenotomja, gr., operacja chirurgiczna rozcięcia ścięgna.

Tensja, łć., wyprężenie, natężenie, prężność.

Tentacja, łc., chętka, życzenie trudne lub niemożliwe do spełnienia; kuszenie, pokusa.

Tentakula, łc., macki, rożki, czułki, długie i cienkie wyrostki w kształcie wąsów, piórek, rogów, zginające ś., wyrastając z okolic gęby u owadów, służą jako narzędzia dotyku, a może i węchu i słuchu, u niektórych ślimaków na końcu tych czułków są oczy, mrówkom służą macki te do porozumiewania ś.

Tentamen, łć., próba egzaminu próbny przed egzaminem właściwym.

Tentator, łć., kuszący.

Tententp. Tętent.

Tentować, łć., być kuszonym, kusić, budzić pożądanie; kusić ś. o co, próbować, usiłować.

Tenuta, wł., dzierżawa, rata dzierżawna.

Tenutarjusz, łć., trzymający tenutę, dzierżawca; dzierżawa starostwa za pożyczoną królowi sumę lub z łaski dożywocia nadanego.

Tenuto, wł., (skr. ten), w muzyce: wytrzymać, nie przyśpieszać; nie urywać tonu, zanim przebrzmi stosownie do wskazanej w nutach długości.

Tenże (taże, toże), czy ten, czy ta, czy to; ten sam, ta sama, to samo.

Teobromina, łc., alkaloid, zawarty w nasionach kakao i w niektórych gatunkach herbaty.

Teodolit, gr., przyrząd, używany w gieodezji do mierzenia kątów w przestrzeni, głównie poziomych, przystosowany też do mierzenia kątów wzniesienia (f.).

Teodulja, gr., służba Boża.

Teodycea, gr., obrona wiary w sprawiedliwość Bożą przeciw zarzutom, wynikającym z pozornej sprzeczności między istniejącym na świecie i moralnym złem a dobrocią i sprawiedliwością Boga.

Teofanja, gr.p. Epifanja.

Teofilantropja, gr., doktryna religijna we Francji (1793 — 1801) uznająca istnienie Boga i nieśmiertelność duszy, zalecająca uroczystości rodzinne: chrzest, zaślubiny, pogrzeb, i publiczne: zebrania niedzielne z kazaniami i śpiewami.

Teofobja, gr., bojaźń Boża.

Teogamja, gr., śpiew weselny na cześć bogów.

Teognozja, gr., znajomość Boga.

Teogonja, gr., pochodzenie i rodowód bogów starożytności.

Teokracja, gr., rządy, sprawowane w imieniu Boga, rządy kapłańskie.

Teokratyczny, gr., odnoszący ś. do teokracji; właściwy teokracji, rząd t. = rząd duchowieństwa: państwo t-e — w którym interesy Kościoła stoją ponad interesami państwa.

Teolog, gr., uczony w rzeczach wiary; poświęcający ś. nauce teologji; student wydziału teologicznego w uniwersytecie.

Teologiczny, gr., dotyczący teologji, właściwy teologji, oparty na teologji.

Teologja, gr., nauka o Bogu i