Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/636

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Zmorsznik, rodzaj chrząszcza z grupy ryjkowców, z rzędu kózek (fig.).

Zmorzyć, zadusić, zdusić, zmęczyć, zmordować; pokonać morząc, pozbawić sił, wycieńczyć, wyniszczyć, osłabić: z. snem, głodem, winem; z. ś., zmordować ś., zmęczyć ś.; być zmorzonym.

Zmotać, motaniem zdjąć co z czego, zwinąć co na co; pomotać, powikłać.

Zmowa, umowa, układ, ugoda; zaręczyny, zrękowiny; tajemne porozumiewanie ś. z kim na czyjąś szkodę; z. robotnicza = strajk, bezrobocie.

Zmożnieć, stać ś. możnym a. możniejszym, zbogacić ś., przyjść do znacznego majątku, stanowiska, władzy i t. p.

Zmócp. nied. Zmagać.

Zmówca, ten, który zmawia, doprowadza do zawarcia umowy, ugody.

Zmówićp. nied. Zmawiać; z. pacierz, modlitwę = powiedzieć je głośno lub cicho, pomodlić ś.

Zmówiny. zrękowiny, zaręczyny.

Zmówiony, który zmówiono, wypowiedziany; umówiony.

Zmównie, przysł., podług zmowy, zgodnie ze zmową.

Zmówny, zgodny ze zmową, z umową, zmówiony, o który ś. umowiono; który zmówił ś. z kim przeciw komu.

Zmraczać, dok. Zmroczyć; mroczyć (ś.), okrywać (ś.) mrokiem.

Zmrażać, dok. Zmrozić; mrozem przejmować, mrozić, przemrażać, zamrażać; przen., przejmować przerażeniem, trwogą okrutną.

Zmrocznik, rodzaj motyla z rodz. sfinksów, z podrzędu zmierzchnikowców (fig.).

Zmrokp. Zmierzch.

Zmrozićp. nied. Zmrażać.

Zmróżka, owad z rzędu tęgopokrywych (f.).

Zmrugiwać się, dok. Zmrugnąć ś.; mrugając na kogo, porozumiewać ś. z nim, zmawiać ś. z kim oczami

Zmrużać, dok. Zmrużyć oczy; przymykać je ze zmęczenia, z senności, chcieć dać ruchem oczu jaki znak, przymykać oczy powiekami; całą noc nie z-yłem oka = ani chwili nie zasnąłem.

Zmrużek, rodzaj niedużej barwnej muchy, przebywającej nad wodą (f.).

Zmrużek, zabawa dziecinna w ciuciu-babkę.

Zmrużony, w wyraż.: patrzeć na co nie z-ym okiem = śmiało, nieulękle, gniewnie, znacząco.

Zmuda, Żmuda, strata czasu nad czymś nudnym i drobiazgowym; mozolne ślęczenie nad czymś, powolna, nudna robota; zmudny człowiek, maruda, nuda, ciemięga, mantyka, nudziarz.

Zmudnie, Żmudnie, przysł., ze zmudą, zmudnością, w sposób żmudny; pracowicie.

Zmudność, Żmudność, właściwość tego, co jest zmudne, nudne, ślęczenie nad czym.

Zmudny, Żmudny, nudny, zajmujący czas niepotrzebnemi drobiazgami, mozolny, wymagający wiele czasu, trudu i uwagi.

Zmudzić, Żmudzić, tracić czas na nudną robotę, mitrężyć czas, marudzić, zwlekać.!

Zmuleć, zapełnić ś., zapchać ś. mułem.

Zmulić (się), zapełnić (ś.) mułem, zwalać (ś.) mułem, kurzem.