Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/467

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Zachowawca, człowiek, który coś zachowuje; człowiek, pragnący utrzymać istniejący stan stosunków politycznych, społecznych i t. p., człowiek zasad przestarzałych, wstecznik, konserwatysta, reakcjonista.

Zachowawczy, zachowujący co; dążący do utrzymania istniejących stosunków społecznych, politycznych, konserwatywny.

Zachowawczyni, forma żeńska od Zachowawca.

Zachowywać, dok. Zachować; utrzymywać co w dobrym stanie, nie pozwalać psuć, niszczyć, rujnować ś., zabezpieczać od szkody, ochraniać od upadku, na dalszy użytek; przechowywać, dochowywać: z. jaki zwyczaj, z. co w pamięci, w sercu = pamiętać, nie zapominać; z. co w sekrecie = nie wyjawiać; z. co tylko dla siebie = zatrzymać do osobistego wyłącznie użytku; z. co na inny raz, na potym = odkładać; z. sny, zabobony = wierzyć w nie; z. wiarę, słowo, przyrzeczenie, obietnicę = dochowywać, dotrzymywać; z. posty, dni święte, przykazania Boskie = przestrzegać je, nie naruszać ich, nie łamać ich; z. kogo od złego, od śmierci, od niebezpieczeństwa = strzec, chronić, ratować, ocalać; z-aj Boże! = bynajmniej!, wcale nie!, broń, Boże!, z. kogo, sobie, wytrzymywać przy sobie; zjednywać, zobowiązywać; z. ś., utrzymywać ś., trwać, nie znikać, nie ginąć, nie psuć ś., nie rujnować ś., dochowywać ś. w całości, konserwować ś.; sprawować ś., sprawiać ś., postępować tak a. inaczej; z. ś. z czym na potym = odkładać co do sposobniejszej pory; z. ś. w czym = trzymać ś. czego, obserwować co; z. ś. komu czym, zasługiwać ś., starać ś. zjednać w czym; stać przy czym wytrwale, nie odstępować czego; wywdzięczać ś., okazywać ś. szczodrym; z. ś. czym, opiekować ś.

Zachód, zachodzenie; kłopot, staranie ś., troska, krzątanie ś.: mieć wiele koło czego z-u = kłopotu; bez z-u = bez kłopotu; za jednym z-em = odrazu; daremne z-y = próżne usiłowania; pozorne zachodzenie za widnokrąg słońca, księżyca, gwiazd; jedna z czterech głównych stron świata, strona, gdzie słońce zachodzi; kraje, leżące na zachód od nas, zachodnia część Europy, Ameryka; chylić ś. ku z-owi = mieć ś. ku końcowi życia, ku śmierci — p. Zachodem.

Zachów, utrzymywanie, ochranianie czego; środek zmierzający ku utrzymaniu czego; ochrona, ratunek; wziętość, poważanie, popularność, autorytet.

Zachówka, połączenie świeżych części roślin lekarskich z cukrem w postaci miazgi.

Zachrapać, Zachrapnąć, chrapliwie oddychać, śpiąc zacząć chrapać.

Zachrapnąćp. Zachrapać.

Zachrobotać, zacząć chrobotać; zagłuszyć, zatłumić; przen., zamęczyć jakim łoskotem.

Zachromać, Zachromieć, zacząć chromać, stać ś. chromym, okuleć, okulawieć.

Zachronap. Zachronienie.

Zachronić, chroniąc zakryć, zachować, schronić dokąd, ukryć.

Zachronienie, rzecz. od Zachronić; schronienie, miejsce uchronne, schronisko; ucieczka; opieka, uchrona, ochrona, obrona.

Zachrupnąć, Zachrupieć, zacząć chrupieć, chrzęścić.

Zachrypnąć, Zachrzypnąć, dostać chrypki.

Zachrzęścieć, wydać chrzęst, zacząć wydawać chrzęst.

Zachuchać, zacząć chuchać.