Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/244

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Wiatromierzp. Anemometr.

Wiatronogi, szybki jak wiatr.

Wiatronośny, przynoszący wiatr tak lekki, że go wiatr może unieść.

Wiatropęd, lekkoduch, lekkomyślnik, trzpiot, wietrznik, pędziwiatr; wentylator w galerjach podkopowych i w podziemiach.

Wiatropędny, szybki jak wiatr.

Wiatropylne rośliny, których pyłek przenoszony jest przez wiatr na słupek.

Wiatrowisko, miejsce, wystawione ze wszystkich stron na wiatry.

Wiatrowy, odnoszący ś. do wiatru; lekki, jak w.

Wiatrówka, strzelba, z której pociski wyrzucane są za pomocą zgęszczonego powietrza; pukawka dziecięca.

Wiatyk, łć., ostatnia komunja dawana umierającym.

Wiąd, więdnienie, usychanie ciała a. jakiejś jego części, uwiąd.

Wiąz, częściej w lm., więzy, to, co wiąże, związuje, pęta, łyka, okowy, łańcuchy; przen., związki duchowe, między ludźmi: w-y miłości, przyjaźni i t. d.; w bud., w-y ścienne, poziome a. pionowe = warstwy kamienia twardego, składające osnowę ścian murowanych a. tylko grubsze i wydatniejsze ich części; w. woskowy = pierwsze wiązanie plastrów miodowych w ulu; w. w ciele — p. Wiązadło.

Wiąz, wielkie drzewo z rodziny wiązowatych, rosnące w Europie zachodniej i południowej (fig.).

Wiązacz, człowiek, wiążący coś.

Wiązać, łączyć co z sobą za pomocą węzła, za pomocą związania, związywać, przywiązywać, uwiązywać, krępować; splatając węzełki, tworzyć różne wzory: w. sieć; łączyć jedną rzecz z drugą: w. litery = pisząc, łączyć je za pomocą kresek, sztychów, w. wyrazy = łączyć je w zdania; w. nuty = przekreślać je poprzecznemu kreskami dla wyrażenia pewnej krótkości ich trwania; łączyć pod względem duchowym; obowiązywać, zmuszać do przyjęcia pewnych warunków; zjednywać sobie kogo; składać, zespalać ś., spajać ś.; wchodzić z kim w związek; w. ś. przy kim, trzymać go ś. dla karjery, nie odstępować od niego; związywać ś., zawiązywać ś., wyrastać: owoc wiąże ś., kapusta wiąże ś. = zwija ś. w głowy.

Wiązadełko, nitka, łącząca dwie połówki pylnika u roślin.

Wiązadło, to, co służy do związywania; w anat., pasmo łącznotkankowe, ciągnące ś. od jednego końca kości do brzegu kości przeciwległej, a. pomagające ruchom, a. ograniczające ich zbytnią rozległość: w. Bertiniego = w stawach biodrowych, powstrzymujące obrót dolnej części ciała ku tyłowi, gdy kręgosłup obraca ś. ku tyłowi; w. rzęskowe = wychodzące z brzegu siatkówki, wyciągające ją wszerz i tak spłaszczoną utrzymujące w stanie spoczynku.

Wiązałka, maszyna rolnicza do mechanicznego wiązania zżętego zboża w snopy (f.).

Wiązanie, rzecz. od Wiązać; to, co służy do wiązania, wiązadło; podarek imieninowy a. urodzinowy, prezent.

Wiązanina, rzecz, ladajako związana.

Więzanka, coś zawiązanego, kwiaty związane w bukiet.

Wiązany, którego związano; mowa w-a = wiersz, poezja; mowa nie w. = proza; w muz., nuta w-a =