Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/180

cać ś. czemu: u. nauki, sztuki piękne, literaturę; u. rzemiosło.

 Uprawianie, przyrządzanie, przygotowywanie: u. gruntu = nawożenie, gnojenie; zajmowanie ś. czym.

 Uprawić — p. nied. Uprawiać.

 Uprawniać, dok. Uprawnić, czynić prawnym, nadawać moc prawną, uznawać, legitymować, nadawać komu prawo do czego, upoważniać; u. ś., nabierać prawa do czego, nabierać mocy pod względem prawnym; stawać ś. prawnym, być upoważnionym do czego.

 Uprawny, uprawiony, nawieziony, ugnojony: grunt u.

 Uprażyć, skończyć prażenie czego; prażąc podpiec; wysuszyć; naprażyć tyle czego, ile trzeba.

 Uprojektować, ułożyć jaki projekt, powziąć zamiar, plan dokonania czego.

 Upromienić, otoczyć promieniami, rozjaśnić, rozświecić.

 Uproporcjonować, rozłożyć proporcjonalnie, ustosunkować.

 Uprosić — p. nied. Upraszać, otrzymać co prośbą, uzyskać prośbami, wy błagać.

 Uprostować, naprostować, wyprostować.

 Uproszony, ten, którego uproszono.

 Uprościć — p. nied. Upraszczać.

 Uprowadzać, dok. Uprowadzić; porwawszy kogo, prowadzić go z sobą, porywać; wyprowadziwszy kogo z niebezpieczeństwa, uchodzić z nim.

 Uprowiantować, zaopatrzyć w prowiant, w żywność, w rzeczy potrzebne do życia.

 Uprowidować — p. Uprowiantować; zaopatrzyć w co, dostarczyć czego w ilości dostatecznej, dać wszystko, czego potrzeba.

 Uprószyć, prósząc ująć czego, bardzo poprószyć, powalać jakim prochem.

 Upróżniać, dok. Upróżnić; umniejszać, ujmować czego; u. ś., pozbawiać ś. czego.

 Upruć, prując usunąć co, spruć część czego.

 Uprząść, skończyć przędzenie czego, przędąc zrobić; naprząść pewną ilość czego, a. wszystko, co było do przędzenia; wysnuć, utworzyć, stworzyć; u. sobie co w głowie = ułożyć, uroić, ubrdać sobie; u. postawę = przybrać.

 Uprzątacz, ten, co uprząta.

 Uprzątać, dok. Uprzątnąć; sprzątając układać, porządkować; sprzątając zabierać, odstawiać, odkładać, unosić, usuwać.

 Uprzątnąć — p. nied. Uprzątać.

 Uprząż, ubiór na konia: chomonto, szory, uzda, lejce; konie w zaprzęgu; konie i bydło robocze, sprzężaj.

 Uprzeć się — p. nied. Upierać ś.

 Uprzeć się, ugotować ś. w zamkniętym naczyniu z niewielką ilością płynu.

 Uprzedać — p. nied. Uprzedawać.

 Uprzedawać, dok. Uprzedać; przedawać częściowo, część czego.

 Uprzedmiotować, dok. Uprzedmiotowić; nadawać cechę przedmiotowości, objektyzować; u. ś., nabierać cechy przedmiotowości, objektyzować ś.

 Uprzedni, poprzedzający, poprzedni, wcześniejszy.

 Uprzednio, przysł. wprzód, przedtym, zawczasu.

 Uprzedzać, dok. Uprzedzić; iść przed kim, poprzedzać go; u. kogo, przybywać dokąd przed kimś drugim, wyścigać, prześcigać go; u. czyjeś chęci, życzenia = spełniać je, nim jeszcze zostały wyjawione; u. co, zapobiegać czemu; u. kogo o czym, uwiadamiać dość wcześnie, iżby ś. miał na baczności, przestrzegać; u. kogo przeciw komu, wpajać w niego mylną nieprzyjazną opinję o nim; u. ś. o kim, o czym, nabywać