Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/171

czynić niebiańskim, pięknym, jak niebo; u. ś., stawać ś. pięknym, jak niebo.

 Uniejednostajniać, dok. Uniejednostajnić; czynić niejednostajnym.

 Uniepodabniać, dok. Uniedodobnić; czynić niepodobnym.

 Uniesienie, dokonana czynność unoszenia, podniesienie; wzruszenie gwałtowne, pochodzące z namiętności, gniewu, radości, zachwytu i t. p.

 Uniesionka, kobieta porwana, wykradziona.

 Unieszczęśliwiać, dok. Unieszczęśliwić, nieszczęśliwym czynić.

 Unieść — p. nied. Unosić.

 Unieśmiertelniać, dok. Unieśmiertelnić; czynić nieśmiertelnym, sławnym po śmierci i po wszystkie czasy; u. ś., stawać ś. nieśmiertelnym, nabywać nieśmiertelnej sławy.

 Uniewalać, dok. Uniewolić; zmuszać kogo do czego wbrew jego woli, zniewalać.

 Uniewalniać, dok. Uniewolnić; czynić niewolnikiem, obracać w niewolę.

 Unieważniać, dok. Unieważnić; nie uznawać za ważne, nieważnym coś czynić, jakby go wcale nie było, unicestwiać, znosić, kasować.

 Uniewinniać, dok. Uniewinnić: uwalniać od kary, od odpowiedzialności, dowodzić czyjej niewinności; uznawać kogoś za niewinnego i uwalniać go od kary: u. podsądnego; u. ś., wykazywać swoją niewinność; dowodzić swej niewinności, tłumaczyć ś., usprawiedliwiać ś.

 Uniewolić — p. nied. Uniewalać.

 Uniewolnić — p. nied. Uniewalniać.

 Unifikacja, łć., zjednoczenie, połączenie części w całość.

 Uniform, fr., ubranie według przepisanej formy; mundur.

 Uniformista, łć., człowiek, pragnący jednakowego ukształtowania wszystkich państw i religji.

 Uniformitaryzm, łć., teorja gieologiczna, według której najwspanialsze zjawiska gieologiczne powstały drogą sumowania ś. drobnych skutków działania sił zwykłych i dziś jeszcze wciąż działających.

 Unikać, dok. Uniknąć; chronić ś., strzec ś.; u. kogo = niechcieć z nim ś. spotykać, nie chcieć mieć z nim do czynienia.

 Unikat, łć., jedyny w swoim rodzaju, nadzwyczajna rzadkość.

 Unikczemnić, uczynić nikczemnym, skazić, spodlić.

 Uniknąć — p. nied. Unikać.

 Unilateralny, łć., jednostronny: u. kontrakt, umowa = która obowiązuje tylko jedną stronę.

 Uninominalne łć. głosowanie, w którym każdy wyborca pisze na kartce jedno tylko nazwisko, a potrzebną ilość wybranych oznacza ś. z tych, którzy otrzymali największą ilość głosów, losowanie zaś rozstrzyga w razie równości głosów.

 Uniosły, przesadny, dziwaczny, ekscentryczny.

 Unisono (skr. unis), wł., w muz., jednobrzmiąco, jednogłośnie; jednoczesne brzmienie tych samych tonów na wszystkich instrumentach muzycznych, we wszystkich głosach; przen., zawołać, krzyknąć, powiedzieć u. = jednogłośnie, jednocześnie.

 Unita, łć., należący do kościoła wschodnio-katolickiego.

 Unitarjanie, Unitarjusze, łć., sekta, przyjmująca jedną tylko osobę Boską, odrzucając naukę o Trójcy św.

 Unitaryzm, łć., w polityce: dążenie do jedności państwowej (przeciwieństwo: federalizm).

 Unitka, łć., forma żeń. od Unita.