Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/151

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Udzik, zdr. od Udziec.

Udźwignąć, mieć dość siły, aby coś podnieść, poruszyć; podnieść, unieść jaki ciężar, podźwignąć co.

Ufp. Huf.

Uf!, Uff!, wykrz, oznaczający odsapnięcie po zmęczeniu.

Ufać, wierzyć, dowierzać komu, mieć ufność, zaufanie w kim, nie tracić nadziei, spodziewać ś. spełnienia czego.

Ufajdać się, uwalać ś. kałem, upaskudzić się.

Ufale, przysł., ufnie.

Ufałdować, ułożyć w fałdy, udrapować.

Ufałość, ufność, zaufanie.

Ufanie, wierzenie komu, ufność.

Ufarbować, całkiem pofarbować, napoić a. pokryć farbą, umalować, ubarwić; zawalać farbą.

Ufiecp. Hufiec.

Ufigurować, urobić co w figurę, nadać czemu postać.

Ufloryzować, ozdobić rysunkami a. rzeźbą nakształt kwiatów, liści; ukwiecić.

Ufnal, nm., gwóźdź do przybijania podkowy.

Ufnie, przysł., wierząc komu z zaufaniem, z ufnością, z wiarą.

Ufność, wiara w co, wierzenie komu; zaufanie, pokładane w kim; nadzieja pomocy, opieki.

Ufny, pełny zaufania, wiary, ufający, wierzący.

Ufolgować, ująć ciężaru, ulżyć.

Uformować, nadać formę, kształt, ukształtować; ukształcić, przygotować do życia towarzyskiego; okrzesać, ogładzić; u. komu rękę = wprawić w fechtunek; wprawić w piękne pismo; u. ś., przybrać jakąś formę, ukształcić ś., okrzesać ś., ucywilizować ś.

Ufortunić, obdarzyć fortuną, uczynić szczęśliwym, poszczęścić komu.

Ufrakować (się), odziać (ś.) we frak, wyfraczyć (ś.).

Ufrasować (się), zmartwić (ś.), sfrasować (ś.), zdręczyć (ś.) frasunkiem, kłopotem.

Ufryzować, ułożyć włosy w kędziory, ukędzierzawić je za pomocą rozgrzanych szczypcy albo żelazka.

Ugadać się, nagadać ś. do syta, umówić ś., zmówić ś.

Ugadniać, dok. Ugodnić; godniejszym uczynić, uszlachetnić, uzacnić; u. ś., stać ś. godniejszym, uzacnić ś., uszlachetnić ś.

Ugadnąć, zgadnąć, odgadnąć.

Ugadzać, dok. Ugodzić; uderzać, trafiać: u. w cel; u. kijem w głowę, mieczem w piersi; usiłować dopiąć czego, osiągnąć co; umawiać, najmować, godzić; doprowadzać do zgody, jednać, jednoczyć, godzić; dogadzać; u. ś. z kim, = zawierać z nim układ, godzić ś. co do jakiej roboty, umawiać ś., układać ś.

Ugaj, zbiórka suchych gałęzi w lesie w pewne dnie w tygodniu, dozwolona przez właściciela, za opłatą roczną.

Ugajne (-ego), opłata roczna za ugaj.

Ugajnik, człowiek, mający prawo zbierania ugaju.

Ugajny, dzień wyznaczony w tygodniu na zbieranie w lesie ugaju.

Ugalonować, obszyć galonami, przybrać galonami.

Uganiać, pędzić, gnać, śpieszyć, ścigać, gonić; dopędzać, doganiać, chwytać, łapać; u. przed kim, zmykać, umykać, uciekać; u. ś. z kim, ścigać ś., iść na wyprzódki; ucierać ś., walczyć, ścierać ś.; u. ś. za kim, upędzać ś., biegać, gonić: u. ś. za zwierzyną, za dziewczętami; przen., starać ś. o coś usilnie: u. ś. za zarobkiem, za sławą; u. ś. z kim o co, współubiegać ś., rywalizować.

Ugarać, palić, piec (o ogniu);