Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/149

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

go = udawać ś.; uciekać ś, u. w czyjąś najsłabszą, czułą strunę = umieć go wzruszyć, roztkliwić; u. w nogi = uciekać: u. pokój = zawierać; uderz w stół, a nożyce ś. odezwą = winowajca sam mimowoli ś. zdradzi; u. ś., zadawać sobie raz, cios, trącać ś. silnie o coś; u. ś. w piersi = żałować za winę, uczuwać skruchę, żal; u. ś. z kim, zacząć z nim walczyć, stoczyć walkę; u. ś. w czoło = zastanowić ś. nad czymś.

Uderzenie, nagłe i gwałtowne dotknięcie ręką, biczem, kijem i t. p.: u. pioruna, zegara, serca, u. w bębny, w dzwony i t. p.; u. krwi = zbytni napływ krwi do naczyń jakiego organu, kongestja.

Uderzyćp. nied. Uderzać.

Udko, małe udo, u. ptasie, żabie i t. d.

Udławić, udusić kogo; udławić; u. ś., udusić ś., połykając co, z powodu zatrzymania ś. czego twardego w gardle, udawić ś.

Udławienie, śmierć z powodu pozbawienia oddechu.

Udnica, owad z rzędu dwuskrzydłych.

Udo, część nogi od biodra do kolana u ludzi, zwierząt ssących i ptaków (2 fig.).

Udobruchać (się), uspokoić (ś.), ułagodzić (ś ); uśmierzyć (ś.).

Udobrzać, czynić lepszym, ulepszać, barwić, koloryzować, upiększać.

Udogodniać, dok. Udogodnić, czynić dogodniejszym, ułatwiać, uprzystępniać.

Udogodnienie, środek, zmierzający ku temu, by uczynić coś dogodniejszym, wygodniejszym, łatwiejszym, przyjemnieszym.

Udoić, odciągnąć pewną ilość mleka, trochę wydoić; u. ś., upić ś., urżnąć ś.

Udojrzalać, dok. Udojrzalić; czynić dojrzalszym, dojrzałym; u. ś., stawać ś dojrzałym, dojrzalszym, przychodzić do pewnych lat.

Udokładniać, dok. Udokładnić; czynić dokładnym a. dokładniejszym.

Udolność, możność zrobienia czegoś, wydołania czemuś, zdatność, zdolność, odpowiedniość.

Udolny, umiejący zrobić coś, wydołać czemuś, zdatny, odpowiedni, zdolny.

Udometr, łć., deszczomierz.

Udoskonalać, dok. Udoskonalić; czynić doskonalszym a. doskonałym; doprowadzać do doskonałości, doskonalić, ulepszać, udokładniać; u. kogo, ćwiczyć go w czym, doprowadzać go w czym do biegłości; u. ś., czynić ś., stawać ś. doskonałym a. doskonalszym, ulepszać ś.

Udoskonalićp. nied. Udoskonalać.

Udostatkować, Udostatczyć, opatrzyć dostatecznie.

Udostoić komu co, zaszczycić, uraczyć czym.

Udostojniać, dok. Udostojnić; dostojnym, godnym czego czynić; uzacniać, uszlachetniać.

Udowodniać, dok. Udowodnić; wspierać dowodami, dokazywać, przekonywać, potwierdzać, stwierdzać za pomocą dowodzenia.

Udowy, dotyczący uda: kość u-a.

Udoząb, owad z rzędu dwuskrzydłych, pszczółkowatych.

Udój, tyle mleka, ile na raz udojono; mleko, naraz udojone: u. południowy, wieczorny.

Udramatyzować, uczynić dramatycznym, nadać cechy dramatyczne, ułożyć co, opowiedzieć w sposób dramatyczny, uscenizować.

Udrapać, Udrapnąć, skaleczyć pazurami, zadrapać, drapiąc, szarpiąc urywać, odrywać kawałkami.