Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/880

 Szkolarstwo, łć., charakter szkolarza.

 Szkolarz, łć., uczeń dawnej szkoły zakonnej, student, żak; nauczyciel w dawnej szkole, bakałarz; człowiek, który przeszedł przez szkołę i ściśle trzyma ś. jej zasad, pedant.

 Szkolnictwo, łć., erudycja szkolna, nauka szkolna; sprawa nauczania publicznego; ogół szkół w danym kraju; pedanterja.

 Szkolniczy, łć., odnoszący ś. do szkoły, właściwy szkole, szkolny; właściwy szkolnikowi.

 Szkolnik, łć., nauczyciel szkoły żydowskiej, mełamed; przełożony nad chederami żydowskiemi; uczeń szkoły, student, żak.

 Szkolność, łć., pedanterja.

 Szkolny, łć., należący do szkoły, właściwy szkołom, odnoszący ś. do szkół; nauki s-e = wykładane w szkole; przedmioty s-ne = nauka, wykładana w szkole, przedmioty pomocnicze do wykładu nauk szkolnych; książki s-ne = służące do wykładu i zawierające nauki, wykładane w szkole, roboty s-ne = naznaczone do odrobienia, do wyuczenia ś.; rok s. = okres czasu od początku września do końca czerwca; program s. = wymienienie tego, czego uczą w szkole.

 Szkoła, łć., instytucja, mająca na celu umysłowe kształcenie młodzieży; uczelnia, mieszkanie, w którym nauki są udzielane; edukacja szkolna, nauki szkolne; wszyscy uczniowie danego zakładu naukowego; s. elementarna = początkowa; s. średnia = dająca średnie wykształcenie, przygotowująca do uniwersytetu; s. główna wyższa = uniwersytet; s. realna = z wykładem nauk przeważnie matematycznych i przyrodniczych; s. filologiczna = z wykładem przeważnie łaciny, greckiego i historji; s. sztuk pięknych = malarstwa i rzeźby; s. muzyczna, s. śpiewu i t. p.; s. kroju = wykład nauki robót krawieckich; wydrukowany wykład jakiej nauki; iść do s-ły, chodzić do s-ły = uczęszczać do s-ły, wrócić ze s-ły, opuścić s-łę = przestać chodzić do niej, nie chodzić do niej przez jakiś czas; skończyć s-łę = przejść w niej naznaczony cały kurs nauk; rozpuścić s-łę = przerwać lub zakończyć wykłady, pozwolić wszystkim uczniom całej szkoły lub danej klasy pójść do domu; już po s-le = po naznaczonych godzinach nauki; otworzyć s-ę = założyć, ufundować; przen., sposób wykonywania dzieł sztuki, właściwy jakiemu krajowi; doktryna jakiego filozofa i ogół jej zwolenników; grupa poetów, pisarzy, uczonych, artystów, związanych wspólnością metody, przedmiotu a. pochodzenia; s. włoska, s. flamandzka w malarstwie; s. ukraińska, s. jeziorowców w poezji; s. fizjokratów, s. manchesterska w ekonomji politycznej i t. d.

 Szkontrum, wł. — p. Scontro.

 Szkopek — p. Skopek.

 Szkopuł, łć., skała podwodna, rafa, trudność, przeszkoda, zawada.

 Szkorbut, łć., gnilec, choroba, objawiająca ś. uporczywym krwawieniem i owrzodzeniem w jamie ustnej, a zwłaszcza na dziąsłach, podskórnemi wylewami krwi, ogólnym wyniszczeniem i osłabieniem, występująca wśród ludzi, pozbawionych świeżej i zdrowej żywności.

 Szkorbutnica, łć., kobieta chora na szkorbut.

 Szkorbutnik, łć., mężczyzna chory na szkorbut.

 Szkorbutowy, łć., tyczący ś. szkorbutu, właściwy szkorbutowi.

 Szkorbutyczny, łć., mający własność szkorbutu; skłonny do szkorbutu.