ścień; zwój, lok: włosy opadały mu w p-ach; ludzie rozstawieni dokoła kogo a. czego, otoczenie: p. obławy, p. wojsk nieprzyjacielskich dokoła twierdzy; p., rój meteoryczny = gwiazdy spadające, krążące w pewnej odległości dokoła słońca; pas świetlany dokoła planety Saturna (fig.); przyrząd gimnastyczny, składający ś. z dwu kółek żelaznych, uwieszonych na linach.
Pierścionek, zdr. od Pierścień; zamienić p-i = zaręczyć ś.; zabawa towarzyska, polegająca na chwytaniu przesuwanego na sznurku pierścionka.
Pierścionkowy, odnoszący ś. do pierścionka; palec p. = palec u ręki czwarty, serdeczny.
Pierśny — p. Piersiowy.
Pierw, Pierwej, przysł., z początku, przedewszystkim, wpierw, wprzód, dawniej, niegdyś, przedtym, wcześniej, niż, nim, zanim.
Pierwiastek, początek, pierwocina; w chemji: ciało niezłożone, składnik, którego nie umiemy rozłożyć na części składowe, element; w mat., liczba a. wielkość, która, pomnożona przez siebie dwa lub więcej razy, daje daną liczbę a. wielkość (pierwiastek kwadratowy, sześcienny i t. d.); w gram., cząstka główna, z której ś. dany wyraz rozwinął i dał początek innym pokrewnym wyrazom; rdzeń.
Pierwiastka, kobieta, pierwszy raz rodząca; krowa, klacz, pierwszy raz rodząca.
Pierwiastkowanie, w mat., wyciąganie pierwiastka z danej liczby a. wielkości.
Pierwiastkowo, z początku, pierwotnie, naprzód, początkowo.
Pierwiastkowy, początkowy, pierwotny, żywiołowy.
Pierwiosnek, roślina z rodziny pierwiosnkowatych, prymulka (fig.).
Pierwobór, las pierwotny, dziewiczy, nietknięty stopą ludzką.
Pierwobytny, istniejący już w zarodku.
Pierwocina, to, co jest najwcześniejsze, zaczątek, początek, pierwsza próba; p. talentu poetyckiego = pierwszy utwór; pierwszy płód, pierwoplon; pierwsze płody, plony, owoce.
Pierwodawca, pierwszy dawca, ten, który pierwszy od najdawniejszych czasów co komu nadał, prawem ustanowił.
Pierwodruk, pierwsze wydanie jakiegoś dzieła.
Pierwokształt, kształt pierwotny, pierwotna postać czego.
Pierwopis, oryginał, autentyk, autograf.
Pierworoczny, będący w pierwszym roku.
Pierworodek, syn pierworodny.
Pierworodny, który był pierwszym z urodzonych przez matkę; tyczący ś. pierworodztwa; grzech p. = przestępstwo pierwszych rodziców Adama i Ewy, przechodzące w następstwie na wszystkich ludzi, tak że wedle nauki i Kościoła rodzą ś. w grzechu; pierwotny.
Pierworódzice, pierwsi rodzice ludzkości (Adam i Ewa).
Pierworództwo, starszeństwo, prawa tego, który ś. pierwszy urodził, przywileje starszeństwa.
Pierworys, pierwszy szkic, i pierwszy zarys, pierwotny pomysł.
Pierwotek, początek; roślina z gromady wodorostów.
Pierwotniak, zwierzę jednokomórkowe.
Pierwotnie, na początku, naprzód, najpierw.
Pierwotny, jaki był na początku,
