Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/455

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Przysmrodek, lekki smród.

Przysmrodzić, nieco zasmrodzić, przyswędzić, przydymić; przen., pohańbić.

Przysnąć, zdrzemnąć ś., zasnąć na chwilą, pospać trochę.

Przysocha, drzewo rosochate.

Przysolićp. nied. Przysalać.

Przyspa, wyspa a. półwysep, utworzony z naniesionego przez wodę piasku; nasyp boczny, służący do wspierania głównego nasypu; ławka darniowa; ławka z ubitej ziemi, gliny i t. p., zwłaszcza przed chatą, biegnąca wzdłuż jej ściany, przyźba.

Przysparzać, dok. Przysporzyć; powiększać ilość czego, przymnażać, przyczyniać; wzmacniać, potęgować co, wzmagać; p. ś., powiększać ś. w liczbie, pomnażać ś., potęgować ś.

Przysporzyćp. nied. Przysparzać.

Przysposabiać, dok. Przysposobić; sposobić, przygotowywać, przyrządzać, szykować, rychtować; przyjmować kogo za dziecko, adoptować, usynawiać; przystosowywać, zastosowywać; kształcić, czynić do czego zdolnym, sposobnym; p. kogo do szkoły, do spowiedzi, na śmierć; p. ś., przygotowywać ś. do czego, usposobić ś.; zdolnym, sposobnym ś. czynić do czego; opatrywać ś., zaopatrywać ś. w co.

Przysposobićp. nied. Przysposabiać.

Przysrogi, nieco za srogi.

Przyssać się, przyczepić się, przypić ś. do czego w celu wyssania krwi, mleka.

Przyssawka, organ u niektórych zwierząt, zwłaszcza ustrojów niższych, służący do przyczepiania ś. do obcych ciał (fig.).

Przystaćp. nied. Przystawać.

Przystanąć, Przystaćp. nied. Przystawać.

Przystanek, przystanięcie, zatrzymanie ś., postój krótki; miejsce, gdzie ś. co zatrzymuje na czas krótki: p. kolejowy, tramwajowy, p. statków parowych; podest między przęsłami schodów.

Przystanięcie, zatrzymanie ś. podczas chodzenia.

Przystaniowy, Przystanny, odnoszący ś. do przystani; rzecz., dozorca przystani statków parowych.

Przystankowy, odnoszący ś. do przystanku; rzecz., zawiadowca przystanku kolejowego.

Przystań, miejsce u brzegu morza, rzeki, jeziora, gdzie zatrzymują się statki, port (fig.).

Przystary, nieco za stary.

Przystaw, człowiek, przystawiony do kogo dla dozoru, dla straży, dla usługi; strażnik, nadzorca; włodarz; w Rosji: p. a. stanowy p. = naczelnik straży ziemskiej na powiat, pomocnik naczelnika powiatu w wydziale policyjnym.

Przystawa, dostawa, dostarczanie, transport; podpórka, żerdź, tyka, podpora przystawiona do kolumny w budynku, słup, pilastr, filar.

Przystawać, dok. Przystać; idąc, jadąc, płynąc, coraz stawać, zatrzymywać ś.; przylegać szczelnie, przypadać, pasować, być do miary, leżeć gładko, dobrze leżeć; licować, uchodzić, wypadać, być właściwym, być przyzwoitym, być stosownym: nie przystoi ci ś. gniewać, czyń, jak mężowi przystało; przylepiać ś., przyklejać ś., przylegać, przyczepiać ś.: przystaje mu do rąk = kradnie, jest złodziejem, jest nieuczciwy; ten zamysł