Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/274

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Powalać (się), pobrudzić (ś.), pobrukać (ś.), zwalać (ś.), pochlapać (ś.).

Powalać, dok. Powalić; przewracać, obalać, rozciągać na ziemi, z nóg zwalać; burzyć; p. ś., przewracać ś., obatać ś., padać na ziemię, wywracać ś., zwalać ś.

Pował, powalenie, przewrócenie; przestrzeń, rozłoga; drzewo w lesie, skutkiem burzy wywrócone a. upadłe ze starości, drzewo powałowe; pokos: leżeć p-em = jeden tuż obok drugiego, pokotem, pomostem; stać ś. komu p-em = uniżać ś. zbytnio, płaszczyć ś.

Powała, w bud., wiązanie kraciaste drewniane, strop drewniany, sufit, pułap.

Powałka, coś jakby w wałek zaokrąglonego; p. chleba = bułka, bochenek mały; w bot., roślina z rodziny kaparowatych.

Powarjować, zwarjować, potracić zmysły (o wielu), pofiksować, dostać bzika, oszaleć.

Powarzyć, wiele rzeczy uwarzyć, ugotować; warem oblać, sparzyć; ściąć, pomarszczyć, z warzyć (o mrozie); p-ony = zmartwiony, zgryziony, wytrącony z równowagi, smutny, zalterowany; chodzą, jakby ich kto p-ył = są powarzeni, zmartwieni, zakłopotani; p. ś., być zwarzonym od mrozu.

Powaśnić, pokłócić, poróżnić; p. ś., pokłócić ś., poróżnić ś.

Poważać, mieć w wielkiej wadze, szanować, szacować, czcić, wysoko cenić, estymować.

Poważanie, poszanowanie, uszanowanie, szacunek, cześć, wysoka cena; zostaję z p-iem, łączę wyrazy p-a = formuły zakończenia listu.

Poważnić się, udawać powagę, dodawać sobie sztucznie powagi, nadymać ś, zadzierać nosa, puszyć ś.

Poważnie, przysł., z powagą, serjo.

Poważnieć, stawać ś. poważnym, poważniejszym.

Poważność, powaga.

Poważny, pełen powagi, serjo, dostojny, stateczny, majestatyczny; ważny, znaczny, wielki, pokaźny, którego nie można lekceważyć; niebezpieczny, groźny: p. stan chorego; stan p. (u kobiety) = brzemienność; wiek p. = podeszły, sędziwy.

Poważyć, zważyć, rozważyć, rozeznać, wyrozumieć, ocenić; jakiś czas poświęcić ważeniu; p. ś., ośmielić ś., odważyć ś. na co zuchwale.

Powąchać, węchem doświadczyć, rozpoznać, spróbować zapachu; przen., dowiedzieć ś., zmiarkować, poznać, domyślić ś.; nie p-asz tego = nie będziesz tego miał, nie otrzymasz tego: p-aj, jak to pachnie! = grożąc i pokazując rózgę, dyscyplinę, kij.

Powątleć, wątłym się stać (o wielu).

Powątlić, wątłym, słabym uczynić, osłabić, nadwątlić.

Powątpiewać, mieć wątpliwość względem czego, nie mieć w co wiary, nie ufać czemu, niedowierzać.

Powątpiewanie, wątpliwość, niepewność, wątpienie, nieufność.

Powdowieć, owdowieć (o wielu).

Powerek, drążek do przesadzania przez ucha wiadra, cebra itd. dla łatwiejszego ich noszenia.

Poweseleć, stać ś. weselnym, nabrać lepszego humoru.

Poweselny, dokonywający ś, zdarzający ś. po weselu.

Powetować, wynagrodzić sobie co, odbić, odrobić, odszkodować, odwetować.

Powędrować, wędrując, udać ś. dokąd, pójść w świat, na tułaczkę.

Powiać, Powionąć, dok. od Powiewać; dmuchnąć, powionąć, zadąć; o wietrze, a. wogóle podmu-