Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/251

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

sobie pościelesz, tak ś. wyśpisz = każdy ponosi skutki swoich czynów.

Posłaćp. nied. Posyłać

Posłaniać, pochylać; p. ś., pochylać ś. w tę i ową stronę, naginać ś., zatańczać ś.; przen., wałęsać ś., włóczyć ś.

Posłanie, wysłanie kogo a. czego; list, pismo, orędzie wysłane ułożenie czego, na czym można ś. położyć; pościel posłana, łoże zasłane.

Posłaniec, ten, którego posyłają dokąd za jakim interesem a. z jakim uwiadomieniem, umyślny, goniec; człowiek, zajmujący ś. zawodowo odnoszeniem listów, paczek i t. p., komisjoner, ekspres.

Posłannictwo, zadanie, przeznaczenie, obowiązek, przyjęty na siebie dobrowolnie; poczucie wewnętrzne wypełnienia woli Bożej lub jakiej idei a. szerzenia jej; apostolstwo; poruczenie, zlecenie, poselstwo.

Posłannik, człowiek, spełniający posłannictwo, misjonarz, apostoł.

Posłańczy, przym. od Posłaniec.

Posłodzić, osłodzić wiele kolejno, trochę osłodzić.

Posłonek, roślina z rodziny czystkowatych, słońcokręg, złotojeść (fig.).

Posłonićp. nied. Posłaniać

Posłować, być posłem, spełniać obowiązki, misję posła; udawać ś. do kogo w poselstwie.

Posłowie, epilog, uwagi autora na końcu książki, dzieła.

Posłuch, baczenie na to, co ktoś powiada, co mówią: dawać czemu p. = chętnie słuchać czego, wierzyć temu, co ktoś mówi; wiara w czyjeś słowa, karność, posłuszeństwo, dyscyplina; pogłoska, wieść, rozgłos; podsłuchiwanie; w lm., p-y, wywiady.

Posłuchać, przez jakiś czas słuchać, uważać; p. a. p. ś., okazać posłuszeństwo, usłuchać, wykonać czyjś rozkaz, nie łamać zakazu, pójść za czyją radą.

Posłuchalnia, sala posłuchań, sala audjencjonalna.

Posłuchalny, dotyczący posłuchania, audjencji.

Posłuchanie, rzecz. od Posłuchać; przyjęcie kogoś niższego urzędem i stanowiskiem dla wysłuchania jego prośby, życzenia i t. p.; audjencja u monarchów: prosić o p., mieć, dać p., uzyskać p.

Posługa, usługiwanie, usłużenie, usługa, posługiwanie komu, spełnianie służby przy kim, zwłaszcza niestałej; kobieta, chłopiec do p-i = przychodni; zbior., słudzy, służba, czeladź, domownicy; przysługa, przyczynienie ś. do czegoś pożytecznego; ostatnia p. = uczestniczenie w czyim pogrzebie.

Posługacz, mężczyzna, posługujący komu, będący na posługach: p. kredensowy; p. szpitalny = pomocnik do obsługiwania chorych; p. w hotelu = numerowy; p. kolejowy = tragarz.

Posługaczka, kobieta, która posługuje, używana do posług.

Posługiwać, dok. Posłużyć; być na usługach, zajmować ś. przy kim posługą, chodzić na posługi, korzystać z czego a. z czyjej pracy, wyręczać ś. kim, używać kogo do pomocy, posiłkować się czym.

Posłupieć, osłupieć (o wielu).

Posłuszeństwo, pełnienie czyjejś woli, rozkazu, nieprzestępowanie czyjegoś zakazu, karność, subordynacja; nakazać co w imię p-a, pod p-em; ślepe p-o = bezgraniczne; utrzymywać w p-ie; wypowiedzieć p. = przestać kogo słu-