Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/222

p-a; koloru pomidora = czerwonawy.

 Pomieciny, śmiecie.

 Pomieniać, zamieniać, zamienić ś. z kim.

 Pomienić, przemienić, zamienić, dać a. wziąć jedno za drugie.

 Pomierne (-ego), w dawnej Polsce: podatek od miary, o, lata od mierzenia.

 Pomierność, stan i przymiot tego, co może być zmierzone, stosunek, symetrja, proporcjonalność; mierność, umiarkowanie, skromność, wstrzemięźliwość, powściągliwość.

 Pomierny, służący do pomiaru, wymierzania, mierniczy; posiadający pewien określony wymiar, urzędową miarę, służący za wzór, normalny; dający ś. zmierzyć, zliczyć, określony, ograniczony; nie bezmierny, skończony; umiarkowany, skromny, wstrzemięźliwy; nie zbytkowny, pośredni, mierny, powściągliwy; p. stan, p-a kondycja = stan nizki, mieszczański a. chłopski; posiadający właściwą, odpowiednią wielkość, miarę.

 Pomierzać, dok. Pomierzyć; mierzyć za pomocą miary, sprawdzać wielkość czego, wymierzać; p. ś., mierzyć siebie samego, mierzyć siebie nawzajem; p. ś. z kim = przyrównywać ś. do kogo; dorównywać komu.

 Pomierzch, zmierzch, zmrok.

 Pomierzchnąć, ściemnić ś., ściemnieć, pociemnieć, zamroczyć ś., mrokami ś. okryć; przen., sposępnieć, spochmurnieć; stracić na humorze, posmutnieć.

 Pomierzić (pomier-zić), obmierzić, zbrzydzić, uczynić wstrętnym.

 Pomierzwić, mierzwę na wierzch nałożyć, nawieźć mierzwą, pognoić, mierzwą powalać; potargać, poczochrać; przen., pogmatwać, poplątać, pomieszać, powikłać, do nieładu doprowadzić; p. ś., potargać ś., poczochrać ś.

 Pomieszać, kilka rzeczy połączyć z sobą za pomocą mieszania, wstrząsania, przegarniania, przekładania i t. p.; pogmatwać, poplątać, powikłać, wprowadzić bezład, zamieszanie, do nieładu doprowadzić, pozbawić porządku; p. kogo, zmieszać, zatrwożyć, zaambarasować, zakłopotać; p. komu szyki = pokrzyżować plany, przeszkodzić w wykonaniu zamiarów; p. wszystko, jak groch z kapustą = doprowadzić do najzupełniejszego bezładu; p. komu w głowie = przewrócić mu w głowie, przyprawić o szaleństwo; pomieszany na rozumie = warjat, obłąkany; mieć rozum pomieszany = być warjatem; p. ś., zmieszać ś., złączyć ś. z czym bezładnie; powikłać ś., pogmatwać ś.; przen., zakłopotać ś., zatrwożyć ś., zawstydzić ś., stracić kontenans, skonfundować ś.

 Pomieszanie, dokonana czynność mieszania; stan człowieka pomieszanego, zawstydzonego, zatrwożonego, zaniepokojonego; p. a. p. zmysłów = obłęd, szaleństwo, warjactwo.

 Pomieszaniec, mieszaniec, potomek rodziców różnych ras, pokurcz.

 Pomieszczać, dok. Pomieścić; umieszczać, dawać miejsce, lokować; wyrabiać stanowisko, posadę; zamykać w sobie, obejmować, mieścić w sobie; p. ś., znajdować, obierać sobie miejsce, umieszczać ś., mieścić ś., lokować ś.; nie może mi ś. w głowie pomieścić = nie mogę pojąć, zrozumieć.

 Pomieszkać, przemieszkać gdzie czas jakiś, pobyć, zabawić gdzie przez pewien czas.

 Pomieszkalny, odpowiedni na mieszkanie, mieszkalny.

 Pomieszkanie, mieszkanie, lokal.