Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/842

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Natknąć, wsadzić, włożyć na co, nasadzić, nałożyć; n. ś. na kogo, na co = wpaść, natrafić na co, napotkać niespodzianie kogo albo co.

Natłaczać, forma dok. Natłoczyć; wpychać, wciskać, natkać, napełnić, naładować kościół natłoczony ludem = pełen ludu; n. ś., napchać ś., nagromadzić ś.

Natłok, tłum ludu tłoczącego ś., ciżba, ścisk; n. spraw, interesów = nawał, mnóstwo.

Natłuc, wiele czego stłuc a. utłuc, potłuc; narozbijać; wiele razy kogo wybić, wielu zabić — p. Nadtłuc; n. ś., potłuc ś.; nawałęsać ś., nawłóczyć ś.; zmęczyć ś. jazdą długą i niewygodną.

Natoczyć, tocząc wiele czego, przysunąć, przytoczyć, nagromadzić; wiele czego wytoczyć (n. piwa z beczek); n. różnych rzeczy z drzewa, z kości = wyrobić sztuką tokarską; mole n-yły futra, robaki drzewa = nadziurawiły, napsuły; n. krwi = nazabijać; n. ś., nalać ś. w za dużej ilości; zmęczyć ś. toczeniem.

Natomiast, zamiast tego, na to miejsce.

Natoperzyćp. Nastroszyć.

Natrafiać, Natrafić, trafić na kogo, na co, znaleźć kogo, co, napotkać.

Natrącać, Natrącić, natłuc, wyszczerbić, uszkodzić; dotykać w rozmowie jakiego przedmiotu, napomykać, napomknąć, nadmieniać; n. ś., nieco ś. stłuc, nadtłuc ś.

Natręctwo, natarczywość, naprzykrzanie ś.

Natręt, człowiek natrętny, uprzykrzony, często o coś przychodzący, domagający ś., gość nieproszony.

Natrętny, często czego domagający ś., często przychodzący, naprzykrzający ś., naprzykrzony, natarczywy; ciągle napastujący, narzucający ś. (myśli, ideje n-e).

Natron, Natrium, gr., soda, znajdująca ś. w przyrodzie w stanie sypkim, soda egipska.

Natrysk, zlewanie, skrapianie wodą w celach leczniczych za pomocą specjalnego przyrządu (fig.).

Natryskiwać, robić natryski.

Natryskowy, przym. od Natrysk (kąpiele n-e).

Natrząsać, forma nied. od Natrząść; n. chorego = leczyć go za pomocą wstrząsania; n. ś., wyśmiewać ś. z kogo, szydzić, drwić z kogo, urągać komu.

Natrząść, wiele razy wstrząsnąć; naprószyć, nasypać; trząść, nazrzucać; n. ś., zmęczyć ś. trzęsieniem.

Natrzeć, forma nied. Nacierać; trąc namazać, nasmarować; mocno wytrzeć; rozetrzeć, dużo wetrzeć; napaść na kogo, rzucić ś. na kogo, uderzyć na kogo, wpaść na kogo; zmusić do ustąpienia, usilnie nalegać; n. komu uszu = złajać go, skarcić, zburczeć; n. ś., natrzeć sobie skórę; zmęczyć ś. tarciem.

Natura, łć., przyroda, ogół istot cielesnych i praw, którym podlegają; świat zmysłowy; wszystko, co nie jest sztucznie zdziałane a. przeobrażone; organizm; właściwość przyrodzona, usposobienie; w stanie n-y = bez upiększeń, dodatków i zmian, dokonanych przez człowieka, przez cywilizację; prawo n-y = stwierdzona przez badaczy i naukowo określona jednostajność, z jaką te same zjawiska przyrody powtarzają się, ilekroć zachodzą te same warunki, prawo przyrodzone, wskazane przez rozum; martwa n. = malowidło, przedstawiające zwierzęta nieżywe, owoce, kwiaty, sprzęty domowe i t. p.