Monstrum, łć., potwór, straszydło, poczwara; istota z urodzenia odmienna od innych istot tegoż samego gatunku, potworek; przen., potwór, wyrodek w znaczeniu moralnym.
Monsun, arab. — p. Muson.
Montaż, Montowanie, fr., składanie maszyny i ustawianie jej w celu puszczenia w ruch, naprawa maszyny.
Monter, fr., mechanik, składający, ustawiający i wprawiający w ruch nowe maszyny.
Monterka, fr., montowanie, ustawianie maszyn; żona montera.
Montowa nm., mąka = najlepsza, najprzedniejsza mąka pszenna; m-e pieczywo = wypiekane z tejże mąki.
Montować, fr., uzbroić, zaopatrzyć w potrzebną odzież i amunicję; urządzić, zaopatrzyć, zestawić, złożyć maszynę; jurzyć, podniecać.
Monument, łć., pomnik; dzieło sztuki, wystawione w miejscu publicznym na cześć znakomitego człowieka a. na pamiątkę wiekopomnego wydarzenia.
Monumentalny, łć., pomnikowy, w wielkim stylu wykonany.
Monumentum, łć., memorjał, pamiętnik.
Mopanek (tylko w 5 pp.): m-nku! skrócone z mości panek.
Mops, nm., pies pewnej rasy (zdrob. Mopsik) (fig.).
Mopsica, Mopka, nm., suka mopsia.
Mora, fr., tkanina jedwabna a. wełniana z odblaskiem falującym; falowaty deseń na papierze.
Mora, wł., gra ulubiona we Włoszech, polegająca na szybkim zgadywaniu liczby wyprostowanych palców u rąk.
Moralista (forma ż. Moralistka), Moralizator (forma ż. Moralizatorka), łć., człowiek, nauczający moralności, obyczajności, krzewiący moralność; pedant co do moralności; prawiący morały.
Moralitet, łć., alegoryczna sztuka teatralna średniowieczna.
Moralizator — p. Moralista.
Moralizować, łć., nakłaniać do zmiany postępowania na lepsze, oddziaływać na poprawę i uszlachetnienie obyczajów; uobyczajać; prawić morały.
Moralnie, łć., przysł., pod względem moralnym, obyczajowym (m. zaniedbane dziecko; m. upadła kobieta = nierządnica); być m. przekonanym = najmocniej, głęboko.
Moralność, łć., nauka o obyczajach, obowiązkach, cnocie i zachowaniu ich w życiu; stan obyczajów w jakiej epoce, w jakiej miejscowości, u jakiego ludu, klasy, człowieka; poziom moralny.
Moralny, łć., zgodny z nakazem sumienia, z poczuciem obowiązku względem bliźnich, z dobremi obyczajami; budujący, krzewiący dobre obyczaje i uczucia; duchowy; zawierający morał; etyczny; dotyczący życia duchowego; przymus m. = oddziaływanie na wolę za pomocą zbudzenia trwogi w sumieniu; osoba m-a = osoba lub zbiorowość, uznana za zdolną do działań prawnych, osoba prawna; m-e przekonanie = przekonanie głębokie, ale nie oparte na dowodach stanowczych, niezbitych; sens m. = nauka moralna, wypływająca, jako wynik, z jakiegoś utworu literackiego a. zdarzenia.
Morał, łć., nauka obyczajowa, zastosowana w poszczególnym wypadku; wniosek z jakiego utworu dydaktycznego, ze zdarzenia, mogący wpłynąć na postępowanie, na obyczaje; sens moralny; m-y = zrzędne wytykanie wad; napominanie.
