Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/750

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

nizko nad ziemią i obejmująca pewną jej przestrzeń w postaci lekkiego obłoku, rodzaj zjawiska atmosferycznego; m. sucha — p. Śreżoga; przeszkoda do widzenia, zasłona (m-ę mam w oczach = niejasno widzę; widzę, jak przez m-ę = niewyraźnie; m. wieków = pomroka; mieć oczy m-ą zaszłe = nie widzieć, mieć mętne spojrzenie); puścić komu m-ę w oczy = obałamucić kogo.

Mgławica, obłok mgły, kłąb mgły; w astron., zbiorowisko gwiazd, przedstawiające się w kształcie obłoczka świetlnego (fig.); m. właściwa = świecące skupienie materji kosmicznej; przen., obraz mglisty, o zatartych konturach.

Mgławyp. Mglisty.

Mgnienie, nagły, szybki, jednorazowy ruch; tyle czasu, ile potrzeba, by poruszyć powieką, najkrótsza chwila, mig; w m-u a. w m-u oka = bardzo szybko, natychmiast.

Mi, trzeci przyp. od ja, mnie, w muz., trzeci ton gamy E.

Miał, drobne cząstki jakiegoś minerału, wogóle coś pokruszonego na cząstki drobniutkie w kształcie prochu; okruchy, proch (m. węglowy); w kopalniach torfu: okruszyny torfu; sucha wierzchnia warstwa darniowa ziemi.

Miałczeć, miałkim ś. stawać, drobnym; (o wodzie) płytszą się stawać przez opadanie.

Miałki, w bardzo drobnych cząsteczkach, sypki, delikatny, cieniutki, drobno zmielony (proszek m., cukier m. = mączka cukrowa, puder); niegłęboki, płytki (rzeka m-a); przen., powierzchowny, ograniczony, płytki (rozum m.).

Miałko, drobno, delikatnie, cienko (sól, pieprz m. tłuczone); płytko.

Miałkość, rzecz. od Miałki; w drobnych cząsteczkach, płytkość.

Miano, nazwa, imię, przydomek, przezwisko, majątek, mienie.

Mianować, dać imię, nazwę, miano, nazwać, ogłaszać, naznaczyć kogo na jakieś stanowisko, na urząd; wymieniać, wywoływać po imieniu, wyszczególniać, przytaczać; m. ś., przypisywać sobie pewne miano, pewien tytuł, mieć ś. za kogo, nazywać ś. kim.

Mianowany, ten, którego mianowano (biskup naznaczony); liczba m-a = mająca przy sobie nazwę (np. 3 łokcie = liczba m-a, a samo 3 jest liczbą nie m-ą).

Mianowicie, wymieniając: a więc, jako to, a zatym, szczególnie, osobliwie, głównie, właśnie, nie inaczej, niewątpliwie.

Mianownik, w gram., pierwszy przypadek w deklinacji (nominativus); w arytm., w ułamku liczba pod kreską, oznaczająca, na ile części dzielimy całość.

Miara, pewna wielkość, przyjęta za jednostkę dla oceny innych wielkości tegoż rodzaju (m-y długości, objętości, ciężaru = wagi, czasu itd.); narzędzie a. naczynie do mierzenia; tasiemka z podziałką na cale a. centymetry; brać m-ę = mierzyć; wskazówka, wzór, przykład, prawidło, zasada; granica, naznaczony kres, karby, rysy; umiarkowanie, wstrzemięźliwość; ilość, wielkość, liczebność; środek, sposób; wygląd, pobudka; w wierszach: jednostajne przeplatanie głosek długich i krótkich a. akcentowanych i nieakcentowanych; pod m-ą = według z góry określonej miary; nad m-ę = więcej, niż należy; w m-rze = w równowadze, bez zmiany, jednostajnie spokojnie; żadną m-ą = nigdy w życiu, za nic w świecie, w żaden sposób; m-ą = oględnie, wstrzemięźliwie, z umiarkowa-