Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/736

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Mądrzyć, Mądrzyć ś., popisywać ś. ze swoim rozumem, mądrością; chytrze coś obmyślać.

Mąka, roztarte na pyłek nasiona zbożowe, używane do wypieku chleba i ciast; m. żytnia, pszenna, owsiana, jęczmienna, grochowa; m. pytlowa = przepuszczona w młynie przez pytel; m. sitna = przepuszczona w młynie przez gęste sito; m. czołowa, najczystsza i najlepsza z drugiego i trzeciego przez kamienie młyńskie przepuszczenia; m. razowa = żytnia; m. gruba, szrutowa; m. poślednia = najgorszego gatunku, ostatnia; m. otrębka = zmieszana z otrębami; m. montowa, najdelikatniejsza, najlepsza; m. krupiczna, krupczatka, otrzymywana z młynów rosyjskich; m. kartoflana = otrzymywana z kartofli przez tarcie ich i wymaczanie); m. saletrowa = saletra w kryształkach; m. kopalna = masy sypkie mikroskopowych pancerzy okrzemek; nie będzie z tego zboża m-i a. nie będzie z tej m-i chleba = daremna praca, nic z tego nie będzie; wygląda, jak szczur z m-i = blady, mizerny; być z jednej m-i = być tego samego gatunku, równi sobie; jednym m., a drugiemu otręby = jednemu ś. wszystko udaje, a drugiemu nic.

Mątew, drewienko rosochate do kłócenia płynów, używane w kucharstwie (zdr. Mątewka).

Mątwa, zool., głowonóg dwuskrzelowy (f.).

Mąż (męża), człowiek, mężczyzna, zwłaszcza mężczyzna prawy, poważny i dzielny, spełniający obowiązki społeczne i obywatelskie (m. czynu, m. nauki, m. zaufania = któremu powierza ś. odpowiedzialne stanowiska społeczne i t. p.); małżonek (wyjść, pójść, wydać za m., ona już za mężem = mężatka, zamężna); jak jeden m. = wszyscy bez wyjątku, co do jednego, razem, zgodnie (zdr. Mężulek, Mężulenko, Mężulko, Mężulo, Mężunio, Mężuś).

Mchowaty, podobny do mchu.

Mchowy, przym. od Mech, ze mchu.

Mdlący, sprawiający mdłości.

Mdleć, czuć ś. niedobrze, popaść w omdlenie, tracić przytomność, tracić siły, słabnąć; nogi m-ją = są bezwładne; m-ję! = robi mi ś. niedobrze, ćmi mi ś. w oczach; ryba m-je = zasypia.

Mdlić, nieosob., sprawiać, wywoływać mdłości, pobudzać do wymiotów (m-i mię = niedobrze mi, słabo mi, mdło mi).

Mdławość, lekka słabość, mała niemoc; bladość światła, koloru.

Mdławy, słaby, nieco mdły, niewyraźny, zamglony, nikły; nudny.

Mdło, bezbarwnie, bezsilnie, niewyraźnie; słabo, osłabiająco; m. mi, m. mi ś. robi = mdli mię, ckliwo mi, nudzi mię, zbiera mi się na wymioty.

Mdłość, słabość, brak sił, niedostateczność (m. rozumu, serca); omdlewanie do utraty sił i przytomności.

Mdły, słaby, bezsilny; wątły; marny, nieudolny (m-a natura ludzka); niewyraźny, blady (m. blask księżyca, m. kolor); ckliwy, niewyrazisty, nieożywiony, bezbarwny, oschły, nudny, suchy, niezajmujący (styl m., powieść m-a); ckliwy, mdlący, bez smaku, pobudzający do wymiotów (m-a potrawa).

Me = moje.

Meandry, łć., w bud., ornament ze splątanych linji wężowych lub zwijającej ś. kombinacji prostokątnej, a także z roślin wijących ś. (fig.); rodzaj krótkich utworów poetycznych z przewijającemi ś.