Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/618

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Kruchość, niespójność, łatwość łamliwości, niewytrzymałość.

Kruchta, nm., przedsionek kościoła, babiniec.

Kruchy, łatwo ś. kruszący, łatwo łamiący ś.; ciastko k-e = przygotowane bez płynów; mięso k-e = nie twarde; przen., nietrwały, niepewny, wątły; k-a sprawa = wątpliwa

Krucjaty, łć., wojny krzyżowe, wyprawy chrześcijańskiego rycerstwa w celu uwolnienia Ziemi Świętej i Grobu Chrystusa z rąk niewiernych.

Krucyfer, Krucygier, łć., alumn a. ksiądz, niosący krucyfiks na czele procesji a. przed papieżem; krzyżak, krzyżowiec.

Krucyfiks, łć., krzyż z wyobrażeniem ukrzyżowanego Zbawiciela, do stawiania na ołtarzu, na stole lub do noszenia w ręku (fig.).

Kruczeć, buczeć (kruczy w brzuchu); wydawać głos właściwy żórawiom.

Kruczek, mały kruk (ptak); haczyk; przyrząd do wdziewania butów na nogi; wykręt, wybieg prawny, podstęp.

Kruczkowaty, hakowaty; pełen wybiegów, wykrętny, podstępny.

Kruczoczarny, czarny jak kruk.

Kruczowłosy, mający włosy czarne jak kruk

Kruczy, przym. od Kruk; czarny, jak kruk.

Kruk, duży ptak wróblowaty (fig.); przen., biały k. = rzadkość, osobliwość; przen., złowróżbny zwiastun; złodziej.

Kruk, nm., hak (zdr. Kruczek); k-iem siedzieć = nie ruszać ś.

Krukiew, Krukwia, laska gruba, kostur, kula dla kulawych (do opierania się), szczudło,

Krukowaty, należący do rodziny kruków, do kruka podobny.

Krumkanie, głos, wydawany przez żórawie.

Krup, fr., dławiec, zapalenie błony śluzowej, krtani, tchawicy, oskrzeli i t. p., wywołujące objawy duszenia.

Krupa, kasza, przyrządzona ze skruszonego zboża; k-y a. k-ki = kuliste i nieprzezroczyste bryłki śnieżne, jako opad atmosferyczny.

Krupa, fr., krzyż, górna i tylna część ciała zwierzęcego po obu stronach od lędźwi do nasady ogona.

Krupczatka, ukr., gatunek grubej mąki pszennej.

Krupiarz, robiący krupy, sprzedający krupy (forma żeńs. Krupiarka).

Krupiasty, podobny do krup, ziarnisty; sól k-a = sól gradowa, cz. wywarzona a. tężona.

Krupić, mleć grubo jak krupy, szrutować; k. ś., stawać ś. ziarnistym, krupowatym; przen., zbierać ś., gromadzić ś, skupiać ś.

Krupierz, pomocnik masztalerza.

Krupjer, fr., pomocnik trzymającego bank w domach gry.

Krupki, drobne ziarnka kaszy, soli, śniegu, kamieni i t. p. — p. Krupy.

Krupnik, zupa z krup; wódka z miodem, korzeniami i słoniną podawana na gorąco (zdr. Krupniczek).

Krupny, przym. od Krupa; k-a baba = przekupka, handlująca krupami, krupiarka.

Krupowy, przym. od Krup (kaszel k., błony k-e).

Krusta, łć., twarda powłoka, skorupa; lodowa skorupa, gdy po deszczu nagle mróz chwyci, gołoledź.

Krustacyt, łć., skorupiak skamieniały.