Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/392

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

ziemski, chodzenie koło roli, rolnictwo; g. narodowe = bogactwo, dobytek, mienie, dobrobyt, przemysł, stan ekonomiczny narodu; zbior., chudoba, inwentarz, narzędzia, rzeczy, sprzęty, statki, naczynia domowe, gospodarskie; gospodarz z gospodynią; dział, wydział, gałąź, specjalność w ogólnem g-ie leśne, rybne, fabryczne; zajęcia kobiece koło domu); umiejętne gospodarowanie, ład, rząd, praktyczność.

Gospodarz, pan domu, zarządzający gospodarstwem domowem; właściciel gospodarstwa, właściciel majątku; rolnik; wieśniak, włościanin, mający własne gospodarstwo; obywatel, ziemianin, przyjmujący u siebie gości; urządzający co, urządziciel, np. g. balu, majówki; najstarszy oryl na tratwie, który ma nad nią dozór; właściciel hotelu, zajazdu; karczmarz, oberżysta, restaurator; właściciel domu, obywatel miejski; żart., brzuch, żołądek; zwierzę lub roślina, na którego ciele żyje jakiś pasorzyt.

Gospodarzyćp. Gospodarować.

Gospodni, przym. od Gospoda; g. ojciec, zarządzający w gospodzie rzemieślniczej.

Gospodyn, słow., pan.

Gospodyni, zajmująca ś. gospodarstwem, zarządzająca domem; pani domu; kobieta gospodarna; właścicielka domu, obywatelka, karczmarka; urządzicielka np. g. balu (zdr. Gosposia).

Gosposia, zdr. od Gospodyni; wieśniaczka.

Gościa, forma ż. od Gość.

Gościć, być gościem, być w gościnie, bawić, przebywać, mieszkać, stać, kwaterować, ugaszczać, przyjmować, podejmować.

Gościec, reumatyzm, bóle w członkach.

Gościna, odwiedziny, nawiedzenie, wizyta; jechać w g-ę, być w g-ie = być gościem, bawić jako i gość; przyjęcie gościnne; schronienie, przytułek; popas, pobyt w domu zajezdnym.

Gościniec, droga bita, trakt, szosa; nurt, koryto, prąd rzeki; podarunek z podróży.

Gościnność, uprzejmość dla gości, uprzejme przyjmowanie gości.

Gościnny, dla gości (pokój); dom g. = gospoda; uprzejmie przyjmujący gości, rad gościom.

Gość (forma ż. Gościa), odwiedzający drugiego w jego domu; goszczący w obcym domu darmo a. za zapłatą; niedługo gdzie bawiący: przybysz, obcy, nieswój; niestały mieszkaniec, przyjezdny; przychodzień, turysta; kundman, interesant, kupujący, dający targować.

Gotiu, żart., gotówką, w gotowiźnie.

Gotować, przyrządzać, urządzać, przygotowywać, przysposabiać, warzyć (jedzenie); g. co = układać, planować, kartować, knować, dysponować; g. drogi Pańskie = torować, prostować; g. ś., przygotowywać ś.; zanosić ś. na co (wojna ś. g-uje; g. na śmierć); warzyć ś.; wybierać ś., zabierać ś. do czego; wrzeć, kipieć; przen., g-uje się we mnie, kiedy coś podobnego słyszę = burzę ś., oburzam się.

Gotowalnia, toaleta z przyborami do ubierania ś, do trefienia głowy; mały osobny pokój do ubierania ś., buduar, rodzaj gry towarzyskiej.

Gotowizna, Gotówka, gotowe pieniądze, jakie mamy w danej chwili, wyliczane na miejscu monetą lub banknotami, brzęcząca moneta.

Gotowość, przygotowanie, pogotowie; chęć, ochota, zdecydowanie ś., usposobienie, przysposobienie, ofiary; mieć co w g-i = na pogotowiu, w przygotowaniu.