Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/373

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Girlanda, fr., wieniec, splot z liści i kwiatów; rysunek, ozdoba architektoniczna w kształcie wieńca zamkniętego lub rozwartego (fig.).

Girop. Żyro.

Giroskop, gr., przyrząd, służący do wykazania zasady mechanicznej, że oś wolna, dokoła której wykonywa się obrót wirowy, usiłuje zachować położenie niezmienne.

Girotrop, gr., przyrząd, przerywający prąd elektryczny lub zmieniający jego kierunek, przerywacz, komutator.

Giser, nm., odlewacz, robotnik pracujący w giserni.

Gisernia, nm., lejnia czcionek; odlewnia, fabryka odlewów metalowych (g. armat, dzwonów = ludwisarnia).

Gista, nm., miał węgla kamiennego.

Giszer, nm., maszyna do skręcania grubych lin.

Gitana, hiszp. (chitana), cyganka; taniec hiszpański.

Gitano, hiszp., Cygan.

Gitara, fr., instrument muzyczny strunowy, szarpany palcami (fig.); żart. — głowa: nie zawracaj mi g-y = nie nudź mię, daj mi pokój.

Gitarzysta, grający na gitarze.

Gitra, nm., medaljon zduńskiej roboty jako ozdoba w ścianie frontowej pieca.

Glacjalny, łć., lodowy (okres g.).

Gladjator, szermierz, zapaśnik występujący w cyrku w dawnym Rzymie (f.).

Gladiolus, roślina Mieczyk (ob.).

Glajcha, nm., w robocie mularskiej wyrównanie muru dla ułożenia belek.

Glajchowe, nm., napiwek, dawany mularzom z powodu ukończenia pewnej kondygnacji muru.

Glan, męty, fusy, gąszcz, zgręzy.

Glancp. Glans.

Glancuś, rub., elegancik; kobieciarz, zalotnik.

Glanek, nm., część podeszwy między obcasem a zelówką.

Glans, Glanc, nm., blask, połysk, odblask, polor, lustr; przen., urok, piękność, świetność.

Glansować, Glancować, nm., nadawać glans, nadawać powierzchnię lśniącą, polerować; g. papier =przeprowadzać go przez walce, satynować, aby był gładki.

Glansowny, nm., mający glans, lśniący, błyszczący, połyskujący; papier g. = gładki, welinowy, satynowany.

Glas, fr., sok grzybowy, mięsny.

Glasa, fr., żagnot krochmalony glansowany.

Glaserowaćp. Glazurować.

Glaskord, nm., instrument muzyczny, mający sztabki szklane, w które uderza się młoteczkiem.

Glasować, fr., obraz malowany pociągać farbą przezroczystą dla nadania mu połysku.

Glaspapier, nm., papier z drobno utłuczonym szkłem do szlifowania wyrobów metalowych.

Glauberska sól, siarczan sodu.

Glaukoma, gr., jaskra (niebezpieczna choroba oczu).

Glaukonity, gr., drobne ziarenka, złożone z krzemionki, tlenniku żelaza i potażu w glinie i marglu.

Glazerunek, nm., połysk, wywołany przez glazurowanie.

Glazura, nm., polewa szklista do naczyń, szkliwo, emalja; polewa cukrowa do lukrowania ciasta.

Glazurować, nm., powlekać glazurą, polewać naczynia, lukrować.