Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/250

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

czekać sposobności, zdarzenia do napaści, do dokuczenia.

Dybrach, gr., stopa wierszowa, złożona z dwu zgłosek krótkich.

Dych, oddech, tchnienie (ani d-u, ani słychu = ani śladu po kim a. po czym nie pozostało).

Dycha, Dychacz, zgr. od Dyska, dziesiątka (moneta dziesięciogroszowa).

Dychać, ciężko oddychać, tchnąć, ziać — p. Dyszeć.

Dychawica, Dychawiczność, utrudnione oddychanie, duszność, zadyszka, astma.

Dychawiczny, mający dychawicę, astmatyczny.

Dychawka, Tchawka, zool., rurka oddechowa, otwierająca ś. na zewnątrz szparko watą przetchlinką, rozgałęziająca ś. w jamie ciała zwierzęcia stawonogiego, służąca mu do oddychania.

Dychotomjap. Dwudzielność.

Dychotypja, bot., występowanie dobrowolne kwiatów, należących do dwu różnych typów, na tej samej łodydze.

Dychroizm, gr., dwubarwność.

Dycht, gmin., przysł., właśnie, akurat, jak raz: tęgo, mocno, szczelnie; tuż przy czymś.

Dycht, Dychtunek, nm., szerść a. przędziwo ze smołą do zatykania szpar w statku; gruby fornir.

Dychtować, nm., zatykać, zalepiać szpary w statku sierścią a. przędziwem ze smołą.

Dychtowny, nm. spójny, szczelny, szczelnie przystający (o suknie, płótnie), gęsty, tęgi; przen., sztywny, wymuszony.

Dydaktyczny, gr., pouczający, nauczający; zgodny z zasadami nauczania.

Dydaktyka, gr., część pedagogiki, podająca prawidła nauczania; umiejętność, sztuka nauczania.

Dydek, gmin., sześciogroszniak; żart., mieć d-ki = mieć pieniądze.

Dydelf, gr., zwierzę ssące drapieżne z rzędu workowatych, noszące na grzbiecie swoje młode przyczepione do ogona (fig.).

Dydko, djabeł; mniemany duch górniczy.

Dydym (-u), pierwiastek chemiczny z grupy cerytowej.

Dyfamacja, łć., zniesławianie, zwłaszcza w druku, spotwarzanie, oczernianie.

Dyferencja, łć., różnica, niezgoda, spór, zatarg; w handlu.: różnica pomiędzy ceną umówioną (papierów pieniężnych, towarów) a ceną ustaloną w terminie, kiedy umówione kupno ma dojść do skutku (spekulacja na d-ę).

Dyferencjacja, łć., różnicowanie.

Dyferencjalny łć., mat.p. Różniczkowy (rachunek); d-a taryfa = stawka za przewóz pewnego gatunku towaru stosunkowo mniejsza na odległościach dłuższych niż na krótszych; d-y termometr, pokazujący jednocześnie różnicę temperatury dwuch miejsc.

Dyferencyjny, łć., dotyczący sporu granicznego.

Dyferować, łć., różnić ś., nie zgadzać ś.

Dyfidencja, łć., niedowierzanie, nieufność.

Dyfrakcja, łć., fiz.p. Uginanie; rozgięcie czyli zboczenie promieni świetlnych przy przejściu koło krawędzi ciał nieprzezroczystych.

Dyfteryt, Dyfterja, gr., — p. Błonica.

Dyftong, gr., — p. Dwugłoska.

Dyftykp. Tyftyk.

Dyfundować, łć., ulegać dyfuzji.

Dyfuzja, łć., wzajemne przenikanie ś, i mieszanie ś. dwu róż-