Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/199

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Djagnosta, Djagnostyk, gr., lekarz biegły w rozpoznawaniu chorób.

Djagnostyka, gr., nauka rozpoznawania chorób.

Djagnoza, gr., rozpoznanie choroby z jej symptomów.

Djagonalny, skośny; d-a linja, przekątna, łącząca w wieloboku dwa przeciwległe kąty (fig.); d., materia, tkanina, mająca deseń w linje a. kraty skośne.

Djagraf, gr., przyrząd do mechanicznego rysowania konturu przedmiotów z natury (fig.)

Djagram a. Djagrama, gr., wszelkie wykreślenie linijne ułatwiające rozwiązanie jakiego zagadnienia, uwidoczniające za pomocą linji albo płaszczyzn następstwo danych, faktów, cyfr (fig.); schemat do zapełnienia znakami umownemi.

Djak, gr., śpiewak cerkiewny, kleryk w kościele obrządku greckiego; pisarz, sekretarz.

Djakaustyczna linja, gr., linja kaustyczna, linja powstała z podłużnego przecięcia powierzchni snopa światła po jego przejściu przez soczewkę.

Djakon, gr., duchowny, stopniem niższy od kapłana; kardynał d. = tytuł niektórych kardynałów.

Djakonat, Djakonja, gr., stopień djakona; święcenia djakońskie; instytucja dobroczynna u ewangielików.

Djakonisa, gr., tytuł niektórych zakonnie katolickich; D. a. Djakoniska, dozorczyni chorych w szpitalach ewangielickich.

Djakrytyczny znak, gr., znak stawiany nad literą i nadający jej odmienne brzmienie (np. ć, ń, ó, ź).

Djalag, gr., minerał barwy szarawo-zielonej lub brunatno-zielonej z rzędu krzemianów, składem zbliżony do piroksenu.

Djalekt, gr., narzecze, gwara, język właściwy jakiej miejscowości, stanowiący odmianę języka powszechnie przyjętego w kraju.

Djalektologja, gr., nauka o djalektach, badanie gwar ludowych.

Djalektyk, gr., rozumujący podług prawideł djalektyki; biegły w prowadzeniu dysputy.

Djalektyka, gr., umiejętność rozumowania; sztuka rozprawiania, biegłość w prowadzeniu dysputy, szermierka słowna.

Djalela, gr., błędne koło w dowodzeniu.

Dializa, gr., sposób oddzielania ciał krystalicznych od koloidów, opierający ś. na tej własności, że pierwsze przenikają z łatwością przez dziurkowatą przegrodę, a drugie z wielką trudnością.

Djalizator, gr., przyrząd do robienia djalizy.

Djalog, gr., rozmowa dwuch a. kilku osób w utworze literackim; d. teatralny: rozmowa na scenie; widowisko sceniczne w wiekach średnich; kompozycja muzyczna na kilka głosów naprzemian odpowiadających sobie.

Djalogować, gr., pisać w formie rozmowy; rozmawiać, prowadzić djalog.

Djamagnetyzm, gr., własność niektórych ciał, iż nie są przyciągane przez magnes i ustawiają ś. prostopadle do linji, łączącej bieguny dwu magnesów, jeżeli ciała swobodnie zawiesić pomiędzy jednym a drugim biegunem.

Djament, Djamant, gr., minerał, węgiel krystaliczny, używany ja-