Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/1057

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

brania towarzyskie; o. stół = rozrzutność w podejmowaniu gości; mieć worek o. dla przyjaciół = pomagać im pieniędzmi w potrzebie; przyjąć kogo z o-emi rękami = serdecznie; ma głowę o-ą = jest pojętny, zdolny, bystry; miasto o-e, kraj o. = niczym nie bronione przed wrogiem; list o. = pocztówka, list, otwierający wstęp do kogo; kredyt o. = przyznanie komu możności korzystania z kredytu do pewnej wysokości, rachunek o.; kwestja o-a = nie rozrozstrzygnięta ostatecznie; spadek o. = wakujący; o-e miejsce, pole = nieosłonięte, odkryte; o-e morze = pełne, obszerne; o-e piersi = nie osłonione; świat mu był o. = stał otworem; jawny, nieukrywany: o. nieprzyjaciel = jawny; szczery, prostoduszny, nieobłudny: w gram., samogłoska o-a = niepochylona; zgłoska o-a = zakończona samogłoską; kamizelka o-a = wycięta, z szerokim gorsem.

Otwierać, dok. Otworzyć; odmykać coś zamkniętego, roztwierać ('o. drzwi, okno, kufer, zamek); o. komu dom swój = pozwolić mu bywać u siebie; o. sobie drogę mieczem = torować, przebijać się; odtykać; o. butelkę, beczkę = odkorkowywać, odszpuntowywać; o. szufladę, szyber u pieca = odsuwać; rozwijać, rozchylać; o. wrzód, ranę, żyłę = rozcinać, przecinać; o. grób = odkopywać; o. list, testament = odpieczętowywać i czytać go; o. skrzynię = odbijać; o. książkę = rozkładać; o. oczy, podnosić powieki = rozszerzać, wytrzeszczać, patrzeć pilnie; o. ucho = nadstawiać ucha, słuchać bacznie; o. komu oczy = oświecać go, objawiać mu prawdę; o. rękę, worek = być hojnym; o. usta = rozdziawiać; o. gębę = zdumiewać ś., dziwić ś., gapić ś., odzywać ś.; przen., wynurzać, odkrywać, zwierzać, wywnętrzać; o. naradę, posiedzenie = rozpoczynać, zagajać; o. sklep, fabrykę, szkołę = zakładać; o. rachunek, konto = zaprowadzać; o. komu kredyt = udzielać kredytu do pewnej wysokości; o. ś., móc ś. otwierać, odmykać; roztwierać ś., o. serce = współczuć, zwierzać ś.; otworzyły mu ś. oczy = zrozumiał wszystko, zorjentował ś., pomiarkował ś.; rana mu ś. otworzyła = zrobiła ś., odnowiła ś.; kwiat ś. o-a = rozwija ś.; być otwartym, wakować; posada otworzyła ś.; przen., występować, ukazywać ś., roztaczać ś.: o-ają ś. nowe widoki; rozpoczynać się.

Otwieralny, dający ś. otwierać.

Otworek, mały, wązki otwór.

Otwornica, rodzaj porostu (fig.); muszla mikroskopijna, mieszkająca w otworach skał (fig.); piłka wązka z trzonkiem; do wyrzynania dziur.

Otworzelina, otwór, szczelina.

Otworzystość, obszerność, rozwartość; otwór, otwartość.

Otworzysty, otwarty, rozwarty; mający duży otwór; mający wiele otworów, dziurkowany, porowaty; dający ś. otwierać; szeroki, przestronny; jasny, wyraźny, widoczny, oczywisty.

Otworzyściep. Otwarcie.

Otwór, dziura otwarta, wylot, wejście, ścieża; o. pieca = czeluść; o. mostu = szerokość jego, rozpięcie; w anat., dziura w kości; początek a. koniec przewodu (o. stolcowy); o-em, bez zamknięcia; drzwi stoją o-em = otwarte, nie zamknięte, zostawić dom o-em, rzucić drzwi o-em = otworzyć je, niezamknąć ich.

Otyłość, posiadanie dużej ilości ciała, znaczna tusza.