Strona:M. Arcta Słownik Staropolski.djvu/0880

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Zachwichnąć, świsnąć (Z. batem).

Zachwycenie, utrata zmysłów.

Zachynąć, zachylić; Z. się, zawięznąć (Z. się w samołówce).

Zaciąć, niedok. zacinać, 1) zająć ostro (Z. wiosłem wodę); 2) nitkę natarłszy kredą, Z. nią na desce = odbić po ciesielsku; 3) Z. rozumu i t. d. = wysilić, natężyć rozum i t. d., wziąć na rozum; 4) zwinnie, żwawo co odbyć (zacinać w karty = ciąć, rznąć; Z. hołubca = wyciąć); 5) zacinać na kogo, na co = zakrawać, wyglądać (zacinać na szulera); 6) stłumić, zdusić (Z. w sobie jęki).

Zaciąg, zaciąż, 1) zaciąganie, zaciągnięcie; 2) na Z. = nazad pod wodę (płynąć na Z. = na trel); 3) pociągnięcie (za pierwszym pługa zaciągiem); 4) pańszczyzna z bydlęciem (Z. na pańskiem odprawować); 5) ciąg, łańcuch, pasmo (niemasz folgi ni wytchnienia w zaciągu mego cierpienia); 6) zawłoka u bydła, łuszczka na oku; 7) Z. dokąd = wyprawa, ekspedycja; 8) Z. wojska = werbunek (bezpieczny od zaciągu; wojsko cudzoziemskiego zaciągu = autoramentu); 9) Z. o co = zabieg, staranie, zachód; 10) zamysł, przedsięwzięcie; 11) Z. z kim = zajścia, zatargi.

Zaciągać i Z. się, p. Zaciągnąć.

Zaciągiwać i Z. się, p. Zaciągnąć.

Zaciągnąć, niedok. zaciągać, zaciągiwać, 1) Z. kogo dokąd, na co = pociągnąć, skłonić, zniewolić (Z. kogo do stosunku cielesnego ze sobą; Z. czyje serce za sobą; Z. kogo do swej przyjaźni; 2) zasięgnąć (Z. czyjej rady); 3) zaciąga za sobą = ma wziętość u ludzi; 4) Z. co na kogo, na co = ściągnąć,