Strona:Ludwik Młynek - Narzecze wilamowickie (Wilhelmsauer Dialekt. Dy wymmysuaschy Gmoansproch).djvu/15

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

23) gyhochja = gehorchen. Przedrdzenna ge zmienia się prawie zawsze w gy; podobnie: zer w zy, be w by i t. p.
24) błê = błêb = błeib = bleibt. Pięcioraka przemiana: odpadnięcie, przesunięcie, asymilacya, ściągnięcie, guturalizacya głosek; wywołana poczuciem rytmicznym mowy, t. j. akcentem i eufonią.
25) styjn = stehen; ehe = ee = ej = yj.
26) wêter = weiter
27) am = ihm.
28) au = auch.
29) hot zyryssa = perfektum zamiast imperfektum.
30) 's Klâd = das Kleid.
31) ufum = uf' um = uf' ym = auf ihm.
32) Dar = Der = Dieser.
33) grychta = direkt, sofort, natychmiast.
34) dan Kłopa = den Kłopa = den Kłopen = chłopa.
35) a = ihn.
36) łetta = leitete.
37) y = yn = in.
38) dy Polycyj = dy Policyj = die Polizei.
39) dossa = dos sa = dass sie ihn.
40) sułła = sollen = konjunktyw opisany.
41) „eispjera“ = einsperen. Zmiękczenie p przed er dość powszechne.
42) fyjr dos = für das = dafür.
43) Wies = wie es albo wie sie.
44) nochta = nachdem, nachher.
45) wua = waren.
46) kumma = kommen = gekommen; w narzeczach niem. partycypium perf. bardzo często opuszcza ge.
47) vjes = vors.
48) frêta = fragte. Kontrakcya. Końcowe e w konjugacyi przechodzi zazwyczaj w a.
49) der Sendzja = polsk.: sędzia.
50) zy wojam = zu wem, wozu, warum? zy = zu. Przejście u w y bardzo łatwe i naodwrót np. um = ym. Wogóle w narzeczu wilamowickiem, podobnie jak i w innych narzeczach niemieckich, każda przemiana samogłoski jest możebna i zależy od poczucia rytmiczno-eufonicznego, które jest głównym powodem różnic dyalektycznych.
51) a = einen, den; er = on.
52) y = ym = in, auf.
53) dam Hjen = dem Herrn. Szyk dowolny — podobnie jak i w innych narzeczach.