Strona:Lud polski. Podręcznik etnografji Polski.djvu/099

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

szycia kurt i kamizeli męskich w ziemi krakowskiej, wyszycia kaftanów i gorsetów kobiecych, umiejętne połączenie aksamitu i wstążek, jak np. w ziemi lubelskiej.
Umiejętność ta występuje zwłaszcza wyraźnie w Sądecczyźnie, gdzie tworzą ci ludowi mistrze arcydzieła pod względem estetycznym.

Literatura: Cercha S. Ceramika ludu polskiego (Wędrowiec, 1899).— Udziela S. Hafty ludu krakowskiego. Kraków, 1906.

§ 23. Odzież.

W odzieży ludu polskiego należy odróżnić ubiór codzienny od ubioru świątecznego wzgl. obrzędowego, a następnie ubiór zimowy od ubioru letniego. W odzieży świątecznej męskiej występuje przedewszystkiem sukmana, kamizelka i żupan, a u kobiet gorset i kaftan.
Zima zmusza mieszkańców wsi do użycia grubszych materjałów, tak obuwia, jak i kożuchów, chustek i czapek. Kobiety np. noszą w zimie kożuchy, watowane „przyjaciółki“ i kaftany. Szyja w zimie niekiedy owinięta jest szalikiem. Niektóre części ubrania są szczególnie charakterystyczne, zwłaszcza u kobiet koszula i fartuch, a u mężczyzn koszula i spodnie.
Na obszarze Polski wyodrębniają się dwa typy ubiorów męskich, a mianowicie:
1. wielkopolsko-mazowiecki, 2. małopolski. Typ wielkopolsko-mazowiecki posiada sukmanę długą, niemal do kostek sięgającą, ciemną i o słabej ornamentyce (ryc. 42); kożuch jest na sukmanie. Natomiast typ małopolski posiada sukmanę nieco krótszą, czasem prawie