logji. Nie uświadamiano sobie bowiem różnic, zachodzących między rasą, ludem a kulturą. Pojęcia te w ostatnich czasach rozróżniono w sposób następujący: 1. Rasami nazwano określone kompleksy cech morfologicznych, fizjologicznych i psychicznych, tworzące odrębne typy ludzkie. 2. Kulturami nazwano całokształty zbiorowych wytworów ludzkich, służących do podtrzymywania i uprzyjemniania życia. 3. Ludami wreszcie nazywa się grupy ludzkie, przekazujące w swoim obrębie z pokolenia na pokolenie określone wytwory kulturowe. W rezultacie wynikło rozróżnienie antropologji jako nauki zajmującej się rasami, i etnologji jako nauki badającej porównawczo kulturę poszczególnych ludów.
Etnologja ma wielkie znaczenie nietylko dla nauk jej najbliższych, jak etnografja, historja kultury, antropologja, prehistorja i geografja, ale ważną jest również prawie dla wszystkich nauk humanistycznych, jak historja, historja literatury, językoznawstwo, filologja klasyczna, orjentalistyka, historja religij i t. d. — oraz dla nauk prawnych i socjologicznych, a nawet i dla niektórych nauk przyrodniczych. Z niektóremi z wymienionych nauk etnologja jest związana tak ściśle, że przez pewien czas uważano ją za część tychże nauk; a polegało to oczywiście na nieporozumieniu, szczególnie wówczas, gdy etnologja wobec innych nauk spełniała rolę nauki stosowanej.
Folklor bywa bardzo często mieszany z etnografją zupełnie mylnie. Słowo to, wprowadzone przez uczonych angielskich, oznacza wiedzę ludu, a nie wiedzę o ludzie i nie może służyć na określenie jakiejś nauki. Przez folklorystykę zaś rozumie się dział kultury duchowej w etnologji. Termin polski: ludoznawstwo stosuje się w różnych znaczeniach; zwykle tą nazwą obejmuje się zarówno etnologję jak i etnografję.
Twórca niezależności etnologji od innych nauk A. Bastian wprowadził metodę psychologiczno-ewolucyjną.
