Strona:Kobiety antyku.pdf/61

miłość do ojca i miłość do brata. Można więc było zaakceptować ich niekobiecą energię i odwagę, bo wywołana była nie namiętnością, ale poczuciem obowiązku wobec praw rodziny.
 Przedstawione dotąd postacie kobiece związane z tradycją i kulturą grecką. W drugim wielkim kręgu kulturowym antyku, w rzymskiej, łacińskiej Italii nie spotykamy wielu sylwetek kobiecych, o których opowieść sięgałaby najdawniejszych czasów tych społeczności. Warto tu chyba przedstawić jedną z postaci kobiecych, której sylwetka pojawia się nawet w literaturze polskiej — legendarną założycielkę i królową punickiej Kartaginy — Dydonę. Jakkolwiek początki tej legendy wywodzą się prawdopodobnie z podań fenickich, to jednak ta wersja jej dziejów, która utrwaliła się w późniejszej tradycji, jest tworem poetów rzymskich, podobnie jak historie Elektry i Antygony były tworem ateńskich tragików. Pierwsze wzmianki o Dydonie w zachowanych tekstach znajdujemy we fragmentach tekstów Timajosa z Tauromenion (IV/III w. p.n.e.), bardziej rozwiniętą wersję jej dziejów u niektórych późniejszych pisarzy, do tradycji weszła jednak historia opowiedziana w Eneidzie przez Wergiliusza, który pomysł zaczerpnął zapewne od poetów nieco wcześniejszych, jak Newiusz i Enniusz.
 Dydona miała być córką króla fenickiego miasta Tyr i miała pierwotnie imię fenickie. Kiedy panowanie w Tyrze objął jej brat Pigmalion, zamordował on jej męża i wtedy Dydona uciekła z Tyru, zabierając ze sobą na okręt grupę mieszkańców Tyru. Późniejsza wersja wypadków dodawała do tego przekazu opis podstępów Dydony, które pozwoliły uratować przed Pigmalionem i wywieźć skarby jej męża. Imię Dydona miała uzyskać — zamiast fenickiego — po dotarciu po wielu perypetiach na wybrzeża Libii. Oznacza ono bowiem wędrowniczkę. Tam też Dydona założyła Kartaginę. Późniejsza zapewne wersja i tutaj rozszerza opowieść o opis podstępu Dydony. Pozwolono jej bowiem zająć tyle ziemi, ile obejmuje skóra wołu. Wtedy Dydona kazała pociąć skórę wołu na wąskie paski i objąć nimi tak wielki teren, jak się tylko dało. I w ten sposób zdobyła obszar ziemi dostatecznie wielki, aby na nim wznieść Kartaginę, potężne miasto, które w przyszłości miało zagrozić państwu rzymskiemu.
 Kształt legendy, który wszedł na trwałe do późniejszej tradycji, stworzył jednak, jak już wspomniałam, wielki poeta rzymski