Ja śpiewam a potoki z krwie polskiej zbierają,
A dymy i obłoki z miast i ze wsi wstają,
On kraj wesoły
Idzie w popioły....
Ja śpiewam, a tak wiele braciej mej kochanych,
Jednych miecz w boju ściele, drugich okowanych
Równą mej dolą
Pędzą w niewolą.
Śpiewam ci, jak Niobe, co na dzieci ciała
I na swoję żałobę patrząc, skamieniała;
I me — choć śpiewa —
Serce omdlewa....
Śpiewam ci, lecz śpiewanie takie, — które rodzi
Lamenty, narzekanie, krwawych łez powodzi, —
W tak gorzkiej chwili
Barziej rozkwili....
Śpiewam ci, jako licha, gdy lubego zbędzie,
Synagorlica wzdycha, na żadnej nie siędzie
Rózdze zielonej
W żałobie onej....
Śpiewam ci, lecz me głosy, głosy żałośliwe,
Echo porannej rosy rozbija płaczliwe,
Gdy po dolinie
Dźwięk się rozwinie....
Śpiewam ci, lecz obfite z serca zranionego,
Co w niem było zakryte, kształtem dżdża ranego
Łzy wypadają,
Pieśń zalewają....
- ↑ Duma niewolnicza. Poemat Zbigniewa Morsztyna pod tym tytułem znajduje się w zbiorze jego poezji (niedrukowanym): „Muza domowa“; inny tutył ma w zbiorze („silva rerum“) Jakuba Trembeckiego p. t. Wirydarz poeticki, z różnych poetów wiadomych y niewiadomych — łacińskich y polskich wielką y kilkunastu lat pilną pracą wystawiony y skończony — roku Pańskiego 1675 die 24 Xbris: „Wirydarz“ wydał z rękopisu Aleksander Brückner, we Lwowie 1910. Zbiór Tremb. obejmuje prawie wyłącznie poetów z sekty arjańskiej. — „Duma Niew.“ odnosi się do czasów oblężenia Krakowa przez Szwedów 1657 r. — Z poematu tego dajemy zwrotki wyłącznie ogólnego, patryjotycznego, charakteru, pomijając tony czysto już niemal osobiste.