Strona:Kazimierz Krotoski - Przyczyny upadku Polski.pdf/36

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

spraw publicznych, swym taktem, swym zmysłem politycznym byli największą dla państwa korzyścią i jego chlubą.
Liczna szlachta, nie bardzo bogata a dziarska i bitna, to doskonały materyał dla armii, przed którą się korzą hufce niemieckich knechtów i tureckich janczarów. Ona to na Wschód spiesząc kolonizuje Litwę i Ruś i o połowę Polsce ziemi przysparza, robiąc Litwę nie tylko pozornie, lecz rzeczywiście polską.
Mieszczaństwo, dawniej wprawdzie niemieckie, bogate, zaradne, handel europejski miało w swych rękach, pośrednicząc między wschodem a zachodem. Od Czarnego Morza przez Lwów, Kraków, Wrocław szedł główny trakt handlowy. Mieszczanin Wierzynek bogactwem swem zadziwia monarchów, za Krakowianina uważany Wit Stwosz nieśmiertelne stwarza arcydzieła w dziedzinie sztuki.
Ciągle się powiększały miasta przypływem ludności wiejskiej, która nie mając wyżywienia na szczupłym kawałku gruntu, szukała zarobku w prze-